Friday, September 30, 2011

2011-9-28 Цасан өвөө хийвээ


 Өглөө эрт ажилдаа гарахын өмнө гялс жижигхээн цасан өвөө хийх гэж оролдлоо. Эхлээд гэдэс толгойных нь байрыг сольцон байна лээ. Та нар хамрыг нь битшии өөр юм хум гээд хараад байгаарай, хаха.

За энд алдаагаа засцан байдал.

Даанч энэ өдрийнхөө оройн 5 цагаас эхлэн гээнэт бэнзээн дуусаж, халуураадаа.

Өнөөдөр 30-нд хүн төрхөндөө орж, Нараа руу залгаж толгой хамт идэх санал тавьтал харин өнөө шөнө ниснэ гэдгийн. Инкээд Нараатайгаа уулзаж амжилгүй явуулчваа. Блоггер Нараадаа онц сураад хурдан ирээрэй гэж захии даа.

Tuesday, September 27, 2011

Ганц нэг зөвлөлгөө

За аниа нь субоотник хувцастай гэр хорооллоор судалгаа хийж байгаа шд. Тээд өөрийн туршлаган дээрээ үндэслэн цөөн зөвлөлгөө өгии.

1-р зөвлөлгөө. Гэр хорооллын ноходтой бас найз байх хэрэгтэй юмаа. Тэгэхгүй бол өөрийн хөөрхөн апплэ өгзгөө уруучиж магад шд. Танихгүй нохойтой найрсаг харьцаа үүсгэхийн тулд өмнөх орой нь хоолондоо заавал яс чана, мөлчийтөл нь мөлжих хэрэггүй, бага зэргийн мах үлдээгээд, маргааш өглөө нь гэр хорооллоор явахдаа нөгөө дутуу мөлжсөн яс булуу энэ тэрээ кармаалаад гарна шуу даа. Тээд гэр хорооллын гудмаар явахдаа чам руу хуцах, бас хазах урах үйлдэл хийх гээд байгаа мэт сэтгэгдэл төрөнгүүт нь айж байгаагаа мэдэгдэхгүйн тулд тэр нохой руугаа хамгийн хөөрхөнөөрөө харж инээмсэглээд, кармаанаасаа булуугаа гаргаад, хэрэв шар нохой байвал Шаариг шаариг май май гээд чулуудчих, тэгэнгүүт цааш явах визаа авчиж байгаан. Аан хэрэв хар нохой таарвал Банхар май гээрэй. Ер нь бүх нохойнууд Шаариг юмуу Банхар гэдэг нэртэй юмблээ шүү.

2-р зөвлөлгөө. Зарим тохиолдолд утас чинь дуугарахад утсаа яаран авах хэрэггүй. Царай муутай, такси олддоггүй байх үед нэг их чухал хүн над руу залгалаа, нөгөө хүнтэйгээ ажил яриад, хамт хоол идэх байсын. Тэгсэн нээх мангараа ядуу оюутан микро дотор явж байлаа, би утсаараа ярих гээд байдаг хажууд микрийн кондууктор нь Баянбүрд, Гандан, Хороолол, Сапооро...Баянбүрд, Гандан, Хороолол, Сапооро... гээд орилоод байдаг. Тэгэнгүүт нь "би автуусны буудлын ойролцоо явж байна" гэчээд, утсаар ярьж байгаа хүнийхээ яриаг сонсох санаатай хичээж байсан чинь нөгөө кондууктор нь "энэ утсаар ярьж байгаа эгч эргээд голдоо наашаа хараад суучих" гэж наадгийн, хаха. Одоо тээд худлаа ярьсан минь илэрнэ биддээ. Тэгэхээр байна шүү дээ, уул шугамандаа ийм тохиолдолд утсаа авахгүй байж байгаад микроноос буусны дараа нөгөө хүн рүүгээ эргэж залгаад "өө би хэдэн гадаадтай уулзалттай байлаа, дөнгөж сая тэднээс салаад чам руу залгаж байна гэх нь байна шд". Ингэвэл сүртэй биддээ, микро дотроос утсаар ярьж байснаас.

3-р зөвлөлгөө. Толгой идмээр байвал толгой идэх гэж байгаагаа бүү хэл. Мань чинь толгой идэх гээд л шүлэнгэтээд байгаа шд. Одоо болтол идээгүй л байна. Намайг хоол хамт идье гэж урьсан 2 ч залууд "урилгыг чинь хүлээн авлаа" гээд, надаас хаана хоол идмээр байна гэж асуухаар нь сэтгэгдлээр та нарын санал болгосон газруудын нэгийг хэллээ. Тээд би "найз нь нээх сайхан толгой идмээр байна" гээд үнэнгээ хэлчихээр нөгөө хоол идье гээд шавдуулаад байсан нөхдүүд шууд дутаагаад явцаан. Нээрээ л бодсон чинь, нээх үнэтэй хоолны газар тасарцан гоё залуу, гайгүй хүүхэн дагуулаад ороод ирлээ, хаха, их гайгүй хүүхэн шүү, за яадгийн яадгийн та нар намайг дэлгэцийн цаанаас харах биш. Тэгсэн нөгөө хүүхэн нь толгой захиалаад машиндаж өгвөл (яаг махчин мангасаа мангас. Сурв) хажуу хавирганы ширээний гадаад дотоод хүмүүс ухаан алдан унаж, нөгөө залуугийн маань нэр хүндэд муухай юм байлгүй дээ тээ. Одоо чин зориг гаргасан Нараатайгаа  л ханиндаа толгой идиидаа.

Sunday, September 25, 2011

Шинэ хууль санаачилмаар байна гэнээ

манай нэг найз.
"Явган хүнээ гарцаар нь, гэрлэн дохиогоор нь гаргахгүй байгаа жолоочийн машины цонхыг том чулуугаар хагал, гарцаараа гарахгүй байгаа явган зорчигчийг бяц дайр" гэдэг хууль санаачилж батлуулмаар байна гэнээ. Хаха, харгис хууль байна уу.

Би Канадаас нэг сувинээрийн цаг авсын, хаа сайгүй байдагдаа тухайн улсынхаа симбол болсон юмнуудыг нүүрэнд нь зурцан байдаг. Хямдхаан 20 доллараар авсын, Сиднэйд бас 20 доллар байдгийн. Тэгсэн УБт ирээд зүүсэн чинь оосор нь тасраад уначихдын, оосрыг нь солиулсан чинь бас адилхан хульхи жэниун литэр гэцэн оосроор солихоор нь би "яг ийм оосор ердөө 2 хоноод тасраад уначихлаа" гэсэн чинь нөгөө цаг засварчин залуу "энэ оосор 3 хонох байхаа" гэнээ, хаха.

Эндээс бас биеийн тамирын өмд цамц, пүүз авлаа шд. Өглөө гүйхгүй л бол болохгүй санагдаад хувцас хунар авсан чинь, гүйдэггүй ээ энэ залхуу хүүхэн. 

Манай нэг найз гадаадад төгсөж ирээд, саяхаан, Их дэлгүүр оржээ. Ерөн хэдэн мянган төгрөг гэсэн цув байхаар нь өмсөж үзээд, нээх таалагдахгүй байсан ч, яахав хямд юм гэж бодоод кассан дээр очоод бичүүлэх гэсэн чинь, орон алдаж онигоонд орсон гэнээ, хаха. Нөгөө цув нь есөн зуун хэдэн мянгын үнэтэй байсан гэнээ, хаха.  

Манай нэг эмэгтэй найз синглэ юм. Тэгээд надад такси олдохгүй их хэцүү байна гээд үглээд байнаа. Тэгэхээр нь би "чи ерөөсөө таксины жолооч найз залуутай бол" гэж зөвлөлгөө өглөө. Зөв биз дээ, хэхэ.

Ойрын үед би Рашаантын 18 хавьцаа субботник хувцастай, халтар царайлцан л тууж яваа шуу.

За тэрч яахав, хаанаас хонины чанасан бэлэн толгой авч идэх вэ? Захиалаад гэртээ авчруулаад ганцаараа бүтэн толгой идмээр байнаа, бүүр шүлс гоожоод байнаа, энэ махчин хүүхний. Үнэтэй рэстраанд бол бүүр дуртай захиалмаар байнаа. Гэхдээ бас сонин юмаа, нээх тансаг рэстраанд орлоо гэж бодии. Тэрэндээ тааруулаад өөрийгөө ганган дээрээ тохируулаад, чамин усаа цацаад орноо гэсэн үг биддээ. Тээд л захиалгаа өгчөөд л хүлээнгээ хажуу ширээний хүмүүсийг бүртгээд л сууна биддээ. Тэгтэл ч миний захиалга ирлээ, манийх нь урд сайхан чанасан толгой уур савсуулаад л, би ч ханцуйгаа шамлаад, нүцгэн гараараа дайрна биддээ. Мэдээж ялз чанасан байгаа. Тэгээд л хуйхыг нь зүгээр л гараараа урж идээд, эрүүг нь гараараа зааж байгаад нэг нэгээр нь мөлжөөд, тагнай, чих мэх, хамар самалдаг гээд идэж болох бүгдийг нь дуусгаад, хуруугаараа нүдийг нь ухаад бас тойруулаад мөлжинө. Тэгснээ үйлчлэгч залууг "миний дүү, эгчдээ энэ тархийг нь хага цохиод аваад ир, аниа нь идэх гэсийн" гээд тархийг нь бас цохьчино. Ингээд юу ч үлдээхгүй иднэ. Би эмэгтэйлэг биш, зэрлэг балмад харагдахаа мэдээд байна. Ингээд Манийг нь хажуунаас харсан хүн айж магадгүй тул, би гэртээ захиалж авчирч идэх гээд байна л даа, хаха.
Бас хаанаас Плэйстэйшн 2-н мэмори карт авч болох вэ?

Wednesday, September 21, 2011

Шүд гэдэг гарчиг өгөх үү эсвэл царайлаг болоод байнаа гэх үү

Би царайлаг болоод байх шиг байнаа, бүүр мэдрээд байна. УБ-т ирээд эхний хэд хоног царай муутай болохоор такси олдохгүй байсан чинь одоо гайгүй ээ, гар өргөнгүүт л такси зогсоод байгаа, хааяа яахав нэг хоёр минут хүлээнэ л дээ. Эх орондоо ирэхээр хүний хийморь сэргээд, үсээ өөрөө биш мэргэжлийн үсчингээр тайруулахаар өнгө ороод царайлаг болох нь аргагүй биддээ, энэч одоо.
Манай арвуун жилийн ангийн охин шүдний эмч. Анх дөнгөж сургуулиа төгсөөд 1998 онд манийх нь хэдэн шүдийг ломбодож өгч, би чин зориг гарган анхных нь туршилтын туулай нь болж байлаа. Гэтэл одоо хэдэн он билээ, 13 жил болж байхад тэр үед ломбодсон шүд нь тэр чигээрээ байгаад, она (орос үг) их хөөрнөө. “Миний анхны ломбодсон шүд ийм сайхнаараа” гээд л, тэгснээ”тэр үеийн ломбо ийм шар байсын, одоо сайхан цагаан ломбоор солиод өгье” гэж дайраад, би “үгүй ээ нэг мөсөн унахаар нь солиулъя” гээд зугтана шд. Сая ирээд би ааруул идэж байгаад нэг шүдээ эмтлээдээ, тээд найздаа шүдээ үзүүлэх гэтэл она надад цаг өгдөггүй, би тэхээр нь багш дээр нь очоод “таны шавь чинь мөнгөгүй ядуу оюутны шүдийг үзэхээ байжээ” гэж байгаад багшаар нь шүдээ янзлуулаад. Багш нь бас нээх мундагаа, ломбондоо шууд л 25 жилийн баталгаа өгчдийн. Энэ багш шавь нар үнэтэй бөгөөд чанартай материал хэрэглэнэ, бас үнэн сэтгэлээсээ ажлаа хийдэг тул хүн шаваастай. Намайг амаа ангайцан хэвтэж байхад, нэг эмэгтэй орж ирснээ найзын багшид “таны 30 жилийн өмнө хийсэн ломбо чинь энэ байна, би таныг зөндөө хайлаа” гэнгүүт, найзын багш нөгөө хүний амыг ангайлгаж харангуутаа, “тэр тэр нь миний ломбо байна” ч гэх шиг. За найзынхаа болон багшийнх нь шүдний эмнэлгүүдийг эрклаамдаагүй шүү, тэртээ тэргүй, тэдний оочир гэж ихээ, хүн шаваатай.
Манай найз нэг хэсэг нэгэн эмэгтэйн хувийн шүдний эмнэлэгт ажиллаж байсын. Тэгээд надад тэр эмнэлгээс гарах болсон шалтгаанаа “эднийх хямд чанаргүй материалаар ажлаа хийдэг, дээр нь намайг хурдан хульхи хий, хульхи хийвэл хүмүүс хурдан эргээд ирдгийн” гэдэг нь манай найзад таалагдаагүй учраас тэднийхээс гарч байлаа. Манай найз өөрөө жоохон удаан хүн л дээ, за би ч гэсэн ялгаагүй. Удаан ч гэсэн сэтгэлээсээ хийдгийн. Сэтгэлээрээ хүнд үйлчилдэг болохоор төлбөр нь хэд ч гэсэн мань нь төлөхөд бэлэн шд.
Өнөөдөр багшид нь шүдээ үзүүлснээ ярих гээд л төөрөөд байна. Багш нь ам руу харснаа шууд л “энэ нь миний шүд, тэр нь найзын ломбодсон шүд” гээд мань нь өөрөө хувьдаа шүдгүй хүн шиг. Тээд шууд шүд ухаад ирэнгүүт нь би “ААА ААА тариа хийлгэеээ, ТАРИА” гэж байгаад өвчин намдаах тариа хийлгэж байж шүдээ үзүүллээ. Багш нь бас нээх алиа, уг нь одоо настайвтар хүн юм байгаан. Миний амыг ангайлгаж хараад “шүдээрээ хэнд ч гологдохгүй л хүүхэн юм, бусдаараа яадгийн бол” гэж наадгийн. Би амаа ангайцан гэвтэж байгаа хүн урдаас нь хариулмаар л байн шд. Тэгснээ мэргэн санаа олоод, бөгсний хармаанаас утсаа гаргаж ирээд мэссэж бичээд харуулаад байгуул яахуу, мөчөөгөө өгөхгүй, хаха. Ганц шүдээ дуусгачихаад, гэртээ ирчээд байхад нөгөө тарианы үйлчилгээ гардаггүй, юм идсэн чинь баруун завьжнаас ууж байгаа юм урсаж гараад, хацраа дотроосоо арьсыг нь сэмлээд идцэн, тэрийгээ мэдэхгүй л яваад байна. Уруулын баруун хэсэг тэр чигтээ мэдээгүй, нээх сонин оргиод, лав үнсэлдвэл тэнэг байхаа, хаха. 
Хэдэн онд билээ нэг шүдээ бас л ааруул идэж байгаад хагалцан чинь багш нь над бүрж өгсийн, хэв авч байгаад Солонгос руу явуулаад, тэнд хийлгээд, энд тогтоож өгөхгүй юу. Би "300 долларын шүдэндээ та тээд хэдэн жилийн баталгаа өгөхийн" гэсэн чинь, "таныг оршуулахад чинь энэ их сайн шүд гээд гэр бүлийнхэн чинь аваад үлдэхгүйм бол чамтай л хамт шүү"
 гэж ам таглаж билээ. 
Австралид оюутнуудын даатгалд шүд ордоггүй, шүд нь өвдсөн хүн шууд л монгол нисэх нь хямд тусна. 1500 доллараар билээт аваад нисэж ирээд, бүх шүдээ янзлуулаад буцах нь маш их мөнгө цаг хугацаа хэмнэх бөлгөө. Миний таних залуу шүдээ үзүүлэх гэж 260 доллар төлөөд, ердөө л нэг шүдээ янзлуулахын тулд 4000 доллар төлнө, гэхдээ ажлаа хийж чадахгүй олон удаа цаг авна, олон цагаар хүлээнэ гэдгээ л мэдээд, монгол нисэж билээ. Тэгээд зүгээр шүдээ авахуулахад 120 доллар гэсэн гэнээ, тэхээр нь би бахь барьчаад "би үнэгүй сугалаад өгье" гэж айлгаад, хаха.
За тэр яахав, толгой хорогдож байгаа айлд бас хоноц ирцэн, хоноц хоноцдоо дургүй гэгчээр, мань чинь хэд хоног зочид буудалд буувал үнийг нь дийлхүү? Хотын төв дотроо алхаад байх, нэт-тэй, хичээл судалгаагаа бичээд суух газар хэд хонох хэрэг байнаа. Одоо дараагийн deadline 10 сарын 21 шуу даа. Одооноос эхлэхгүй бол барахгүйшд.
Энэ 7 хоногийн сүүлээр судалгаандаа гарах гээд байна. Хэрэв нэг сэгсгэр шар хүүхэн танаас хэдэн асуулт асууя гэвэл та цааргалахгүй хариулж туслаарай. Би бас айлуудаар явна, танай хаалгыг чинь ч тогшиж магад шүү, гэхдээ та гэр хороололд амьдардаг тохиолдолд.

Tuesday, September 20, 2011

Массааж хийлгэх

гээд та бүгдийн санал болгосон газруудаас нэгийг нь сонгоод очлоо, курсээр нь дор 7-10 удаа хийлгэчүүл их зүгээр гэнээ. Тээд масаажчин залуугийн өмнө тайчаад, бэлэн амьтан өмнө нь гэвтжийлаа. Би ч хамаг биеэ суллаад, энэ залуугаар массааж хийлгэхэд ямар байх болоо гээд дотроо төсөөлөөд хэвтэж байхдаа, гээнэт "массааж хийлгэж байхдаа пиав ууж болохуу" гээд асууцан чинь "болохгүй шдээ, тэгвэл нэг мөсөн шоугаа дуусгачаад ир" гэнээ. Тээд би шийдвэрлэхэд асар хэцүү салаа замын эхэнд зогсож байлаа, массааж хийлгээд пиав уухгүй байх эс бөгөөс пиаваа уугаад массаажаа хийлгэхгүй байх. Хэсэг тээнгэлзэж шалдан гэвтэж байснаа, "би жоохон бодож байгаад ирье" гээд гараад ирсээн. Одоогийн байдлаар 4 хоног бодсоор л байна, ийм хэцүү байна гэж төсөөлсөнгүй гэсн, хаха.

Wednesday, September 14, 2011

Хөлний тушаа алдуурсаан

Өчигдөр би чинь нээх мундаг гар толгой хоргодож байгаа айлынхаа эзэгтэйг гэртээ орж ирэхэд нь өөрийн майга 2 хөлөө компьютэрийн ширээний 1 тэгшхэн хөлтэй өмсөж байсан халаадныхаа бүсээр багласан хичээлээ хийгээд сууж байсын. Эзэгтэй надаас "хүүе яажаагаан" гэхээр нь би "намрын синдроом хүндрээд, хөлд хий орчоод гарч гүйх гээд болохгүй болохоор нь хөлөө тушчаад сууж байна" гэсийн, тэгсэн савж унатлаа инээгээд өнгөрсийн. Өнөө өглөө босоод чухам хичээлээ хийдэг хүн хөл тушдаг бүсээ олоогүйэн. Тэгсэн яасан? одоо 18 цагаас гэрээсээ гарах гээд догдолцон сууж байна. Сараа-гийн тоглолт үзлээ. Найз П надад 2 урилга өгсийн. Өөрөө завгүй, эхнэр нь хүүхдийнхээ эцэг эхийн хуралд сууна гэнэ. Би баярлаад авцан чинь надтай үзцэх хүн олдохгүй, хүмүүс рүү ярьсан чинь тулгаж хэлсэн тул бүгд завгүй болчоод байдаг. Ямар блогтоо "надтай тоглолт үзэх хүн байна уу" гэж зарлал гаргалтайн биш дээ, мангар биддээ. За за гарлаа, 7 цагаас Бөхийн өргөөнд. Би чинь Сараагийн улаан фээн. Явах замд хамт үзэх хүн олдохгүй бол билээтээ зарнаа гэсн.

Tuesday, September 13, 2011

Some tailan

Сиднэйд хавар болоод манийх нь хаврын синдром эхэлцэн гэгэлзээд хэцүү байлаа. УБ-т иртэл энд намар болоод гээнэт хаврын синдроом нь намрын синдромоор огцом солигдоод их хүндэрч байнаа. Би 9 сарын 16-нд 2 даалгавар хураалгах ёстой хүн, ёстой тэрэндээ л уягдаад, гарч орчих гээд байгаа энэ хөлийг тогтоон барих нь надаас хэтэрцэн хүч чадал шаардаад, надад захирагдахгүй хорвоо юмдоо.
Наашаа гарахад нөхөр ангийнхандаа нэг виски надаар дайсын, өглөө дөнгөж ирээд байхад орой нь эдний ангийнхан намайг олзолж аваад, хамтдаа хоол идээдээ. Би Пэрт явж ангийнх нь охиныг эргэсэн сайн үйлс бүтээсэн гол баатар баахан идэж уугаад, сууж байсан газраасаа хөөгдөнгүүт нөгөө хэд чинь намайг олон цаг нисээд ирсэн ядарч байна гэж хайрлаж байгаа ч юмгүй, тэр чигт нь чирээд караокэ ороод, мэдкуэ хэдэн цагт би хоног төөрүүлж байгаа газраа хүргэгдэж ирсийн бүү мэд. Манай нөхөр ангийнхандаа ширээний теннисний 2 цохиур, хэдэн бөмбөг явуулна гэхээр нь би ачаа их гээд авчраагүйм, гэтэл нөгөө хэд чинь намайг муу хүнд тооцож, би баахан торгууллаа шд. Хариад шуудангаар л явуулахаас.
Ирсний маргааш найзуудтайгаа уулзаад, би ч бөөн хөөр баяраар бялхаад, эхнээсээ цуглаж, би ацарсан бэлгээ тараагаад л, идэж ууж байтал муу мэдээ дуулаад би шоконд орсын. Ийм юм кинун дээр л гардаг биддээ. Кину хүний амьдралаас сэдэвлэж бүтээгддэг гэж би одоо л ойлголоо гэхгүй юу.
Ирээд барьсан утсаа баасанд хутгацан хүн даалгавраа хураалгатал хүн амьтантай холбогдохгүй, их л зүтгэл гарган ПиСи ширтээд сууна. Би ирсэн тухайгаа 2хон фракцад дуулгасан нь энэ. Ажлынхан болон өөр өөр фракцын найзууд мэдээгүй л байгаа. Өдийд намайг хөдөөнөөс ирснийг энэ 2 фраакц мэдэж байгаа ч, нөгөө жорлонд хэвтээ утас руу л залгаж байгаа байхдаа. 16-нийг өнгөрөөгөөд л утасны дугаараа хүнүүст хэлэхээс тээ. Тэгэхгүй бол синдромтсон би чинь хүн дуудангуут л год гээд гарчих гээд хэцүү байнаа, ямар их тэвчээр зааж байнаа. Гэхдээ 5 дахь хүртэл томоотой байж татарчуудад баригдахгүй юм шүү. Угаасаа мань чинь явуулын хүн, орох оронгүй, хэн наашаа гэснийдээ хоног төөрүүлж яваа бадарчинг найзууд олохгүйлд.
Нээрээ хөдөөний замаар машаанаар явсан чинь машаан донсолсон чинь би өөрийн эрхгүй, галзуу хатан шиг тас тас хөхрөөд алж өгсөөн. Энэ инээд хаанаас гардгиймбээ? Ходоодны мухраас ч юмуу, би мааш их аз жаргалыг мэдрэн, чанга чанга хөхрөөд л байсан. Уг нь ингэж инээхээсээ ичээд, инээхгүйг хичээхээр бүүр тэнэг авиа гараад байхаар нь Би галзуу шүү бүү айгаарай гэж байгаад тачигнаж өгсөөн, яадгийн. Сүүлийн хэдэн жил Харь орны сайхан зам дээр хурдалсаар байгаад ийм сайхан донсолгоо сэгсчээ, хоорондоо толгойгоороо мөргөлдөх, биеэ удирдаж чадахгүй хажуугийн хүн рүү санаатай санамсаргүй налж унах, ус уух гэж байгаад өмдөө норгох, толгойгоороо машааны тааз мөргөж ёолонгоо инээх, гэнэт уруудаж элэг зүрх амаар гарах шахах сонин мөртлөө бас л сонин мэдрэмж, идэж байсан зүйлдээ хахах, зохиолын дуу дагаж дуулах, байгалийн сайхныг бахдан мэлрэх, зөрсөн машаан руу сахилгагүйтэж гараа даллаж орилох, хажуугаар машаан гүйцэж түрүүлэнгүүт тэвчиж чадахгүй жолоочоо шордож хурдлуулах, уусан айраг дороо шингэн байн байн машаанаа зогсоон морь харах гэх мэт кайфтай зүйлийг мэдрээгүй удсан байжээ.
Нөгөө ядуу оюутан чинь зам гарч чадахгүй зүүлгэтээд байсан одоо овоо болж байнаа, сургуулийн хүүхдээр бамбай хийгээд, ард нь нуугдцан л зам хөндлөн гарч байгаа. Бас царай муутай болохоор л такси зогсохгүй байх шиг байна, автуус микроонд сууж байгаа, угаасаа оюутан байж хэзээ таксидаад байсын тээ. Машаанаараа үйлчилье гэсэн хүн ч байна лд, гэхдээ яаж хүний цаг завыг алдуулахав дээ.
Нээрээ хаана бүтэн биеийн массааж хийлгэвэл зүгээр талаар санаа оноо байвал үлдээгээрэй, багачуулаа.

Ээ хүүрээ

энэ үг амнаас салахаа больсоон. Булганыхан Ээ хүүрээ гэж хараах биш юмаа, дуу алдахын, юм болгонд ээ хүүрээ гээд байхаар би бас сурчдын байгааз дээ. Энэ үгний утгын Энхийн цагаан тагтаа гэж ойлговол зохилтой.

Сая хэд хоног хөдөө яваад ирсэн. Эндээс Эрдэнэтийн богоонд суугаад цаашаа машаанаар Булган Тэшигээр яваад ирлээ. Манай ээжийн нутаг юм. Харин тэнд очоод хөгшөө ээжийгээ 106 насалсныг мэдлээ. Тэгээд би 80 наслах гэж байснаа болиод 90 гартлаа новширохоор шийдлээ. Тэшигт амьдармаар санагдсныг нуух юун. Хэрэв синглэ бол тэндээ байж байгаад нэг хар юмтай суучмаар санагдаад л байлаа. Сүүлийн үед Тэшигийн хүн ам өсөөд байгаа гэнээ. Тэд малаа маллаад махаа идчинэ, сүү цагаан идээгээ боловсруулна, тариа будаа тариад улсад тушаачихна, улс мөнгөөр цохиод авчихдаг гэнэ, уул руугаа гараад жимс самраа түүчнэ, гол руугаа очоод загасаа агначихна, бас хашаандаа төмс ногоогоо тарьчина, цөцгийгөө цохиод маслоо гаргаад авна, сайхан талх барьна, зурагтын олон суваг гарч байна, гар утас хэдэн төрлөөрөө барьж байна, хойшоо хил гараад наймаа хийчихнэ, бас баар саун байна лээ. Ажилсаг Буриад зонос ажилсаг занг нь бас суралцсан байнаа, манай хамаатнуудын зарим нь. Хүнд өөр юу хэрэгтэймбээ? Stress-free, цэвэр агаарт натурал хүнс идээд амьдарч байна шд. Дараа төрөлдөө л хөдөөгийн хүдэр чийрэг эр болж төрөх юм шүү, бурхан гуай та сонсож байна уу уншиж байна уу миний хүсэлтийг?

Монголд ирээд хүний утас түр барьяа гээд нөгөөхөө бариад хөдөө явсан чинь жинсний бөгсний кармаанд хийцэн байгаад жорлонд ороод өмдөө тайлаад баасан дунд нөгөө үнэтэй утсыг нь унагаацаан. Одоо инкээд өртэй, мөнгийг нь өгнөө гэсэн чинь хэрэггүй гэж байна лээ, гэхдээ өгнөө, би хүнд өртэй байж чаддаггүй юм.

Тээд юун төлөө Булган хангайгаар явлаа даа, Хэний айраг исэж, хэний хүү өсөжүү гэсээр хэд хоног хоол ч идсэнгүй баахан айраг гүзээлсээр дуниартсан амьтан л явлаа. Айраг уугаад байхаар өлсдөггүйг мэднэ биддээ. Аа тэгээд манийг хүмүүс ядуу оюутан гэж өрөвдөөд л ид уу унтаж хэвт гээд л их л хүндлүүллээ. Оюутан байхын давуу талыг тэгж л нэг юм мэдэрлээ, хүмүүс бэлэг гээд мөнгө өгөөд л хэхэ.

Богооноос буугаад Эрдэнэтэд амьдардаг хамаатны охины (охин ч юу байхав, бараг чацуу байх) машаантай 2 хүүхэдтэй нь явсын. Харин нөхөр нь үйлдвэрт хамт ажилладаг гэсэн 4 том залуутай өөр машаантай хамтдаа Эрдэнэт-ээс гараад, нөгөө 5 Эгийн гол дээр загас барьна гээд хийлдэг завь мавьтай, баахан загасны хэрэгсэлтэй үлдэж байгаан. Би ч тэднийг Муусайн алуурчид гээд нэг нүдээрээ ч үзэхгүй, гэхдээ нөгөө нүдээрээ ямар сайхан залуучууд вэ гээд үзээд байгаамаа. Тэд ГОК-н өөр өөр цехэд ажилладаг мөртлөө загас гээд наалдчихдаг гэнэ. Ер нь тэгээд биеийн хүчний ажил хийдэг хүдэр чийрэг эрчүүд Харьцахад ч амар, Харахад ч сайхан амьтад юмаа, хаха. Нэг нь бүр бөөн шивээс. Миний бичсэнийг уншаад манай нөхрийн өмнөөс та нарын яс хавталздаг байхдаа, ингэхэд манай нөхрөө чи миний сараачсаныг уншдаг уу, Зөгийн балхан маань уншдаг бол би арай өөрөөр бичих байхдаа гэсн.

Тэшигээс буцахдаа нөгөө 5 залуугаа болзсон Эгийн голын гүүрэн дээрээс авлаа. Муусайн алуурчид гэж харааж байгаад намайг дайлсан загасны түрсийг нь амаа олохгүй идцээн, яадгийн тээ, хаха.

Очихдоо купе хоосон явсын. Харин буцахдаа богооны купэ дүүрэн хүнтэй ирлээ. Тээд дан эрчүүд л богооноор явдгиймуу гэмээр ганц ч эмэгтэй хүнгүй баахан харчуудтай л ирлээ. Эрдэнэтээс суусан купемэйт Дархан дээр буунгуут зөрөөд л бас эрчүүд УБ хүртэл явна гээд л ороод ирхийн.

За гарах боллоо, өнөөдөр их сургуульд ажилладаг найзтайгаа уулзах ёстой, ажил ярьнаа, ажлын цагаар.

Monday, September 12, 2011

9 сарын аялан тоглолт

эхэлцэн. Энэ удаа сайхан монгол орон руугаа аялан тоглолт хийж байгаан.

Хөх манхан тэнгэрийг эзэгнэнхэн төрлөө би (Б. Явуухулан)
гэдэг шиг

Төв Азийн тэгш өндөрлөгийг эзэгнэнхэн төрлөө би (Гилийн хатан)
арай л ахдуулчихвуу, яав. Манийх нь аманд ийм үг ороод ирлээ. Тэгсэн чинь Явуу гуайн шүлэгнээс гусцан юм биш байгаа даа. Би хаана төрөө вээ шүлгэн дотор нь ийм Төв Ази энэ тэр гэдэг мөр байдаг билүү, шалгасангүй. Хэрэв байдаг бол үтэр хэлээрэй, би алдаагаа засах минь.

Мань чинь эх орондоо ирцэн, харин ирснийхээ маргааш маш муу мэдээ дуулсан тул сэтгэл зүрх минь тэвчиж чадсангүй блогоо хэд хоног хаалаа. 12 жилийн өмнө энэ байтугай зовлонгоос өндийгөөд босоод ирсийм чинь гээд энэ удаад олон жилийн өмнөх шиг мияарахгүйг хичээж, цаашаа алхахаас өөр арга байхгүй тул өдөр тутмын амьдралдаа хурдан эргэн ирэхээр шийдэн блогоо нээлээ.  

Friday, September 2, 2011

Үргэлжлүүлнээ

Зарим нэг биелээгүй зүйлс бас үлдцээн. Би 24, 25 нд Торонто ороод, тэндээсээ блогчин Soulmate-н амьдардаг болон ажилладаг хотын хажуугаар гараад, Ниагара хүрхрээ үзэх план байсан боловч амжаагүй. Ниагараг үзэх бол миний бүүр багын мөрөөдөл юм байгаан. Бас буцахдаа Нью Иорк-т 2 өдөр, 1 шөнө болно гээд хотэл захиалсан байсан чинь, тэр хавиар далайн шуурга болоод, онц байдал тогтооцон учраас би шууд харьсан нь дээр болоод. Тэнд боогчихвол дараа дараагийн ажлууд бөөгнөрөөд хэцүүдэх байлаа. Дараа Нью Иорк ордог л юм бол арагшаа хил гараад Ниагара үзнэ дээ, ойрхон юм байна лээ.

8 сарын 20-27 Монтреал

Монтрэал аялалын тухай товчхон.


Монтрэал руу. 20-нд өглөө нисэх байсан болохоор, арай эрт сэрүүлэг тавиад, өглөө боссон хойноо ачаагаа баглаж энэ тэр. 20-ны өглөө эндээс гараад 14 цаг нисээд Лос Анжелесд буулаа, буусан чинь дахиад л 8 сарын 20-ны өглөө. Хагас сайн учир Америкийн хил дээр цөөхөн хүн ажиллаж байдгийн, маниус хичнээн оочирловоо, би лав 2 цаг оочирлож гар хурууны хээгээ дахин өгөөд, ачаагаа аваад, хилийн цаана гарлаа. Ядаж байхад Сиднэйгээс онгоц 40 минут хоцорч нисээд, дараагийн онгоцноосоо хоцорсоон. Сиднэйгээс Монтрэал хүртэл шууд ачаагаа ачуулмаар байдаг, гэтэл Америкийн дүрмээр анх газардсан газраа ачаагаа авч, хил, гааль иммигрэйшнээр ороод дахин ачаагаа ачуулдгийн гэнээ. Үүнийг нь мэдэхгүй би дараа дараагийн онгоцуудаа хооронд нь 2 цагийн зайтай захиалж гэнэджээ. Дараагийн Нью Иорк нисэх онгоцноос мэдээж хоцорсон, тэрний дараагийнх нь 1 цагт байсан чинь, 1 цагаас өмнө нь нисэх онгоцонд суух хүмүүсээ оочиргүй маний өмнүүр бичээд, суулгаад нисгээд байдаг. Би бүүр өлсөж цангаж тэсэхээ байгаад, Нью Иоркоос цаашаа Монтрэал ниснэ гэж байж өөрийгөө нэг юм бүртгүүллээ. Тэгсэн би 1 цагийн онгоцонд суусан ч, цааш Монтрэал явах онгоц байхгүй гэнээ. Тээд Айр Канадын Лос Анжелесоос шууд Монтрэал нисэх онгоц удахгүй хөөрөх гэж байна гээд, намайг дор нь бичиж өгөөд, тэр онгоцоо бараг л хүлээлгэсэн байхаа, би гадуур нь терминал сольж сэгсэлзтэл гүйж байж нэг юм амжсан. Дэлта Айрлайн, Айр Канада 2 портнёр болохоор мөнгөний зөрүү энэ тэргүй зохицуулчих юм байна лээ. Ингээд очихдоо Нью Иорк гэдэг хотоор дайрч чадсангүй. Лос Анжелесоос 8 сарын 20ны өдөр Монтрэал руу 6-7 цаг нисээд дахиад л 20-ны өдөр буучихсоон.

Thursday, September 1, 2011

Аялан тоглолтын зорилго гэдэг гарчиг өгч таарах нь ээ

Монгол руу хийх аялан тоглолтын маань зорилго бол амралт бишээ. Надад амрах эрх алгоо. Хэрэв би гэр бүл үр хүүхдүүддээ их цаг зарцуулаад байдаггүй бол бусад оюутнууд шиг амрах үедээ амраад явах байлаа. Би эсрэгээр бүх нийтийн амралт таараад, нөхөр бас амрах үед, мөн зуны болон өвлийн амралтаар оюутнууд багш нар амраад алго болсон үед би ид хичээлээ хийгээд сургууль дээр ганцаараа хэдэн өдөр өнждийншд. Хэрвээ синглэ байсан бол амралт болохоор л оюутнуудтай нийлж аваад ийшээ тийшээ үүргэвчээ үүрээд алго болно шд. Даанч тэгэх боломж надад байхгүй, хүүхдүүдтэйгээ зууралдаж алдсан цагаа оюутнуудын амралтаар нөхөж авахыг хичээх боловч гүйцэгдэхгүй байна шүү дээ.

За монгол руу явах зорилго маань олоон олон:
1. Очингуут хувийн ажлаар 6 хоног хөдөө явна.
2. Бас нэг хувийн ажил байнаа. Үүнд бас 6 хоног зарцуулах юм шиг байна.
3. Эцэст нь судалгааны ажлаа хийнэ. Үүнд үлдсэн 28 хоногоо зарцуулна.
Уг надад 28 хоногийн томилолт өгсөн ч том толгойт дур мэдэн ахин 14 хоног нэмсэн болой. Миний монголд хийх ажлын хуваарь өдөр өдрөөрөө тодорхой төлөвлөгдсөн бөгөөд маш шахуу тул би өөрөө амжуулж чадах эсэхдээ эргэлзэж л байна.
Дээр нь 9 сарын 16-нд 2 ч deadline байна, 10 сарын 21-нд бас нэг deadline байна даа.
Дараагийн 6 сарын хуваарь тодорхой болоод байгаа. Монгол дахь аялан тоглолтоос ирээд дараагийн аялан тоглолт 2011 оны 12 сард, 2012 оны аялан тоглолтууд 2-р сараас эхэлж байгаа.

Өө тэгээд би чинь бүхэл бүтэн хүн үйлдвэрлээд хүүхэд төрүүлсэн тухайгаа хүн амьтанд хэлдэггүй хүн чинь монгол явах мэтийн жижиг сажиг мэдээг бол бүүр дуулгах ч үгүй шүү дээ, найзууддаа. Блогтоо л бичсэн болохоос найз нөхдөд хэлээгүй, үдийн цайны цаг болохоор хамт хоолонд орох уу гээд зүгээр л ажил дээр нь давхиад оччихдийн, тэднийг ангайлгана. Идэнгээ шоуны цаг нарыг тохирч, тэнд ирээд бэлгээ аваарай гэдгийн, хэхэ. Гэхдээ зарим найзууд бас блог уншдын байна лээ.

Монтрэалд байхад зургийн аппарат эвдэрцөөн, миний юмнууд эвдрээд байхын.

Өө бүр 9 сарын 1-нээ мартцан тууж явна шд. Баярын мэнд хүргэе, бүгдэд нь.

Би ч 8 сарын 19нд нэг юм тушаачаад дэн дун хүн гэртээ ирж унтаад дэн дун чигээрээ 20-ны өглөө Монтрэал яваад, сая ирээд нойр солигцон, аян замын ядаргаа арилаагүй, бас өчигдөр шөнийн 4 цаг хүртэл суугаад одоо ч дэн дун байна. Ууг нь өнөөдөр 9 сарын 1-нд зориулсан бичлэг хийх ёстой байжээ. За одоо яахав дээ тээ. Хэхэ уг нь зөндөө хөгжилтэй түүх шуушаа гээд л санаанд ороод иржээнэ шүү.