Tuesday, October 30, 2012

Нөгөө л Жон, кк ярьж дуусдаггүй ээ

Аниа нь арзайчаад сууж л байна. Дугуйдахаа больчоод удаагүй сая усны дасгалаа каансэл болгочлоо. Усны дасгалд миний данснаас 14 хоногт 25 доллар автомаатаар суулгаад байдаг, би ядаж 7 хоногт 3 удаа яваад байж чадахгүймаа, дөнгөж ганц удаа энтр. Тэгээд зүгээр мөнгөө үрээд байгаа мэт сэтгэл төрөөд байхаар нь больчлоо зүгээр.
Саяхан нэг өдөр багштайгаа уулзсан чинь багш маань “өчигдөр шөнө унтаагүй, үнэгтэй байлдаад” гэнээ. Манай багшийн амьдардаг дүүрэг хүмүүстээ тахианы үнэгүй дэгдээхий тарааж, өндөгөө өөрсдөө үйлдвэрлэж ид гэдгийн. Манай багш хэдэн тахиа авч гадаанаа тэжээн, өндөгөө үнэгүй иддэг юм. Тэгсэн тэр шөнө үнэг хашаа руу нь ороод 4 тахиаг нь алцан гэхдээ тэдгээрийг идээгүй гэнээ. Багш үлдсэн тахиануудаа хамгаалан нойргүй хоносын байх.
Хүн өөрөө яриагүй, хэлэхийг хүсээгүй зүйлийг лавлаж асуудаггүй л дээ, би. Хүмүүс Орондоо баана уу, Ордондоо жарган уу надад еөөр оогт хамаагүй лд. Гэхдээ Жон миний тухай бүгдийг мэддэг, би Жоны тухай А ч мэдэхгүй гэдгээ анзаараад, Жоны тухай мэдээллийг нэт-ээс хайлаа. Үнэндээ Жоныг эхнэртэй эсэх, хүүхэдтэй эсэх, хаана амьдардаг гээд би юу ч мэдэхгүймаа. Тэгсэн яахнуу, Нөгөө Жон маань энэ сургуульд надаас дор статустай этгээд байдгийн. Би багшаас энэ тухай асуусан чинь, багш “Тиймээ, Жон манай сургуулийн стафф бишээ. Залуу байхдаа нэг том асуудалд орж Биологийн сургуулиас хөөгдсөн юм. Тэгээд манай сургуульд одоо юу хийж байгааг нь би бас ойлгохгүй байгаа. Хүн бүр л түүнийг том профээсор гэж боддог. Жон бол дампуурсан хүн. Тэр үеэс хойш Жон олон газар ажилд орох гэж апплай хийгээд амжилт олоогүй” гэжүү. Энд хүн нэг алдаа гаргалаа гэхэд насан туршид нь дагаж явна, тэгээд ямар сайндаа Жон өдий олон жил ажилгүй ингээд манай сургуульд жилд ганцхан хичээл цагаар заасан болоод явж байдаг. Сургуулийн стафф биш бол ердөө цагийн хөлсийг нь өгөөд өөр бусад нийгмийн халамжийн талаар ярилт байхгүй, энэ хүнд тэтгэврийн асуудал бол маш эргэлзээтэй гэж би бодож байна. Харин манай сургууль яаж өрөө гаргаад өгцийн. Багш “Жоны орлого жилийн арван хэдхэн мянган доллар, тэтгэлэгтэй оюутнуудаас ч ядуу хүн” гэсэн чинь би түүнийг үзэн ядаад байсан хүн бүүр өрөвдөөд наацан. Гэтэл манай багш залуу хүн, миний үе л байх, жилийн орлого нь зөвхөн манай сургуулиас 80000-100000 доллар, яг нарийн мэдэхгүй багцаалдаж байнаа. Тэгээд багш өөр 2 сургуульд цагаар хичээл заагаад байдаг юм. Багшийн эхнэр ч манай сургуулийн багш, ойролцоо орлоготой байх. Эд нар тэтгэврийн сандаа хуримтлал үүсгээд, санаа амар ажлаа хийгээд явж байна. Би зүгээр л Жоныг үнэхээр бага орлоготой гэдгийг харьцуулахын тулд багшийн орлогыг багцаалдаж бичлээ.
Жон үнэхээр бага орлоготой юм бол яагаад гадуур хар ажил ч гэнээ хийж болдоггүй юм болоо. Сургуулийн манаач хийгээд орой бүр 10 цагт харьж, хагас бүтэн сайнгүй намайг тагнаж байхаар, өөр ажил хийх боломж зөндөө л байна даг гээд бас бодохын, сонин юмаа.  
Миний хуучин байранд сурдаг бүх оюутнууд Жоныг лаг том профээсор гэж бодож байгаа, би ч гэсэн тэгж л бодож байлаа. Тэр оюутнууд хэрэг болгож Жоны профайлыг үзэхгүй бол тэгж л бодно. Гэхдээ хүн асуудал үүсэхгүй бол тэгж шалгаад байхгүй л байх.

Wednesday, October 24, 2012

18+

Насанд хүрээгүйчүүл нь ухамсраараа гараад явчаарай (В.И.Мишаа). Күүээ тэгээд энэ анхааруулгыг уншингуутаа би 14 настай байлаа гээд гараад явлаа юу, кк. Үгүй л байх гэж боджээноо. Гараад явж байгаа бол чи хүмүүжил сайтай хүүхэд байна, дараагийн поостыг уншаарай миний дөө.

Би энэ цагаан залуучуудыг яагаад шар хүүхнүүдтэй суух дуртай шалтгааныг нь ингэж боддог байлаа. Азиуд бол маш ажилсаг, үр хүүхэд гэр орныхоо ажилд нөхөрүүдээ нээх оролцуулаад байхгүй, арвич хямгач, мөнгийг хадгалж чаддаг, хоол сайхан хийдэг, ер нь эр нөхрөө хүндэлж ханддаг. Ийм эхнэртэй байхыг эрчүүд хүснэ л биддээ, эрчүүдээ тиймүү. Гэтэл цагаан эхнэрүүд яадаг гэхээр гэртээ хоол хийж идэхгүй, дагтан жаанк фууд захиалж гусаад гэр бүлээрээ бүдүүрцэн, аймаар залхуу, мөнгөнд үрэлгэн, үр хүүхэддээ хайнга хандаад ч байх шиг, эр нөхөртэйгээ эрх тэгш шүү гээд байнга тунхагладаг мэт. За бүгд ийм биш л дээ. Гэхдээ маасс бол нэг иймэрхүү санагдаад байгаа юм. Гэтэл цагаан залуучууд ази хүүхэнтэй суух бас нэг чухал шалтгаан байдгийг саяхан сонслоо. Тээд та нарт сонирхуулах гээд. Надад бол үнэн домбоо санагдаад тэвчсэнгүй, энэхүү поостыг шахчиина.

Ингэсийн, манай найз 2 гэр бүл байнаа. Эхний гэр бүлийг А гэе. А гэрийн эзэнтэй хамт ажилладаг цагаан залуу нэг өдөр чухам "өнөөдөр миний төрсөн өдөр, орой хариад авгайтайгаа сайхан сээкс хийнээ" гээд баярлаад байж гэнэ. А гайхаад "сээгс хийхэд юундаа баярлаад байгаан, тэр чинь танай эхнэр биддээ, дуртай цагтаа л эхнэртэйгээ сээгс хийдгийн байгааздээ" гэж л дээ. Гэтэл нөгөө цагаан залуу "үгүй шдээ, бид нар гэрлэхдээ л 7 хоногийн тэд дэх өдөр сээгс хийнэ гэсэн гэрээтэй. Гэрээгээ мөрдөхгүй бол болохгүй шдээ. Харин өнөөдөр миний төрсөн өдөр учраас манай эхнэр надад үгүй гэхгүй" гэж гэнэ. Тэгээд А сонссоноо Б-д ярьжээ. Б ажлынхаа хамт ажилладаг цагаан залуугаас ҮНЭН ҮҮ гэж асууж. Тэгсэн тэр залуу нь бас "Тииншдээ, ихэнх цагаанууд гэрээтэй, гэрээнийхээ дагуу л сээгс хийдэг. Гэхдээ цөөнх нь тийм гэрээ хийдэггүй" гэж баталжээ. Үүнийг сонссон зарим монгол аавууд хүүгээ цагаан хүүхэнтэй суулгаж чангалаад яахав гэж бодлоо өөрчилсөн гэнэ, кк. Иймд цагаан залуучууд ази хүүхнүүдтэй суух дуртай байхаас яахынбээ, ази хүүхнүүд нөхөртөө Всегда готова л биддээ, үгүймүү.

Monday, October 22, 2012

Пийжүү

гэж сайхан умдаан байдаг байлаа гэж одоо ч байдаг байж магадгүй. Мань чинь лангуу түцэндээ бас пийжүү зарнаа. Күүэ энэ удаа бас л өмнөх бичлэгийн үргэлжлэл болоод байнаа. одоо ингээд гурвалсан бичлэг шахахаас даа.

хорооллоос 2 ноомэрийн тролейбусанд суугаад вокзал орж урдаас ирж байгаа богоон тосноо. Богооноос буусан хүмүүс пийжүү бөөнддөг. Би даахынхаа хирээр аваад буцаад 2 ноомэрийн унаандаа сууна. Одоо бодоход пийжүүнээс овоо мөнгө унагадаг байсан юм шиг, бусад бараанаас илүүтэй.

Түцэнд пийжүү заруулдаггүй байлуу даа, лангуун дээр зарж болдог мөртлөө. Тэгээд гэртээ пийжүүгээ тавьчаад түц рүүгээ цөөн цөөнөөр пийжүүгээ аваачиж салтаадаж зарнаа. Ингэхээр манай гэрт байнга л пийжүү байна. Миний дуртайг хэлэхүү. Өмнө би 10 настайгаа пиав ууж эхэлсэн гээд бичиж л байсан даа. Манай аав ээж өөрсдөө архи пиво оогт амсдаагүй хирнээ намайг жоохноосоо пиав уухаар дэмжээд байдаг байсан мэт.

За тэр яахуу. Би гэрээсээ пийжүү хулгайлж оюутны байранд очиж найзтайгаа уунаа. Хаха тийм тахал тээ. Пийжүү хулгайлахдаа нэг эсвэл хоёроор нь хулгайлахгүй шуу даа, бүтэн үеэр нь 4-өөр хусна, хаха. Пийжүү нэг хайрцагтаа 4, 4-өөрөө 6 үе 24 ширхэгтэй, хайрцагийг босоогоор нь тавьчаад дээрээс нь авч түцэндээ аваачиж зарна. үүнтэй зэрэгцээд хулгай хийснээ мэдэгдэхгүйн тулд үе үеэр нь хулгйална шуу даа, хаха. Тухайлбал, хайрцагны дээрээс 3 ширхэгийг авчихсан байлаа гэхэд тэр үлдсэн 1 ширхэгийг авч болохгүй. Шууд 4-г аваад дахин сондгой 1 үлдэнэ. Хүн харахад нэг үеэр доошлох чинь нээх их мэдэгддэггүй юмшдээ, хаха аймаар хулгай зааж өгсөн үү.

Нэг өдөр нөгөө ангитай потоок лекц орж байтал хажууд суусан нөгөө ангийн Э гэдэг залууд миний хайртай Хьюстоны тоглосон Бие хамгаалагч гэдэг кинууны кассээт байнаа. Би үзчээд өгии гэсэн чинь харамлаад болдоггүй. Би ч санасандаа хүрч сарвайснаа авдаг зангаараа "тэгвэл наадхаа зарчих" гэсэн чинь тэгий гэнээ. Би мөнгөгүй мөртлөө авах гээд шална шуу даа. Тээд би цүнхээ онгойлгоод 4 пийжүү харуулаад тулхуу гэсэн чинь ОК гэнээ. Би ч тэсвэргүйм болхоороо одоо наймаагаа хийяаа, завсарлахыг хүлээж чадахгүй гэсээр, лээкцэн дундуур эрэгтэй хүүхэдтэй пийжүүгээр кассээт авч байлаа. Би одоо боддын яахаараа ч хичээлдээ 4 пийжүү цүнхэлчээд явж байдгийн, тийм л дэггүй байсын байхдаа, кк. хэрэв миний хүүхэд үүргэвчиндээ 4 лааз пиво хийчихсэн хичээлдээ явж байгуул би одоо галзуурна биддээ.

Манай тэр оюутны байранд байдаг байсан найз бид 2 одоо ч найзаа. Тэр манайд ирээд талхан дээр масло тавиад дээр нь элсэн чихэр асгаад идэхээрээ нүдээ хагас аньс байгаад тамшаалаад л "ёооё тоорт л ийм байдаг байхдаа" гэж шүүрс алдаад нэг суудал дээр тал талх гусдаг байжуулээ, одоо яриад үхтлээ инээнээ, хөөрхий тэр үед байранд суудаг хүүхэд идэх юмгүй хэцүү л байдаг байв. Аан нэг юм саначлаа, тэр найз маань Өвөрхангайнх байхгүй юу. Сүүлд хэдэн жилийн дараа бид 2 хүмүүстэй танилцахгүй юу, тэгсэн манай найз өөрийгөө танилцуулж байнаа "Нэгдүгээр сургууль төгссөн" гээд. Хүмүүс чинь 1 төгссөн гэхээр овоо тоодгиймуу хаашааеэн. Би ч тэсгэлгүй хаха гээд л инээчихнэ биддээ. Тэгсэн манай найз шаал тоохгүй "юу л даа, Өвөрхангайн нэгдүгээр арван жил төгссиин" гэжүү, би үхтлээ инээж билээ.

За нөгөө нэг нь байр нөгөө нь машаан авдаг 2 гар орой болгон нэгнийхээ машаанаар хотоор сэлгүүцэн, ганц нэг хүн авч халтуур хийнээ. 2-лаа ганц бие хийх хичээл гэж юм байхгүй ажил хийнээ. Ажлаа тараад нийлээд давхина. Тэр үед хотын гудмаар давхиж болдог сэлүүхэн байлаа. машаан авсан охин байр авсан охиныхоо нүдэн дээр халтуур хийгээд мөнгө олоод байгаам чинь. Байр авсан охин машаан авсан охиндоо аймаар атаархан, өөрийнхөө сонголтондоо эргэлзнээ. Яджаахад машаантай охиныг нь гоё гоё залуучууд эргүүлээд болзоонд яваад байгаам чинь. Байр авсан охин нь ямар духан дээрээ "би байртай шүү" гээд бичилтэй биш дээ тээ, машаан авдаг байж гээд амаа барьдаг байсан байхдаа хөөрхий тэр охин, хаха.

Friday, October 12, 2012

Өмнөх поостыг жоохон тодотгоотхии


Эхлээд аймаар ууртай гарчиг өгсөндөө хүлцэл өчии, кк. Дараа нь уншсан чинь ууртай санагдаад байна гэш.

10-н ногоон хувин гэж дотор тал нь цайвар цэнхэр өнгөтэй паалан, гадна тал нь ногоон эсвэл шар өнгийн паарантай тийм 12-13 литр ордог, томоо тагтай хувин байдаг байсан даа. 

Одоо би харамсдгийн. Нөгөө хулигаандаа буузаа заржил байхгүй тээ. Тэгээд кармаанаасаа гаргаж өгсөн үрчиисэн хэдэн төгрөгийг нь жаазанд хиичээд л харж суухгүй тээ, хаха. Эсвэл аягү бол үнэгүй өгчих байсын болвуу, кк.

Манай ээж л хөөцөлдөж гүйж байж, орон сууцнаас тэр 00-н өрөөг түрээслэсэн. Би 10 жилийн хүүхэд тэр өрөө мөрөө түрээслэх ухаан байгаагүй лд. Гэхдээ айлуудын каартны гурилыг би ганцаараа зөөж, боов шоовоо өөрөө хийж, бас хүргэж өгдөг байлаа. Ээж тэгсгээд боов шоов хийлцэхээ байсан. Түц, лангуу түрээслэхийг ээж л бас хөөцөлдсөн. Тэгээд түц болон лангуундаа би л ганцаараа дэнжийн 1000-н захаас автуусаар бараа зөөдөг байсан шд. 2 том цүнхээр дүүрэн хүнд бараа татаад, сүүлдээ миний мөр зулгарцан, өвдөөд байснаа санаж байнаа. Манай дүү эр юм байж яагаад ч бараа зөөгөөд ч өгдөггүй байсан юм, муухай эрхийн тэнэг байсын байгааз, кк. Манай 2 ах аль эрт тусдаа гарсан тул дүү л надад туслах ёстой хүн байсан байгаа юм. Оюутан байхад аав маань нас барсан тул ээж бид 2 л ээлжлээд лангуу түцэндээ сууна даа.

Манай лангуу 3-р хорооллын одоогийн хүнсний захын хажууд Гоёл чимэглэлийн бараа гэж байхад, тэр дотор байдаг байлаа. Харин замын ард Москва рестраан, 24-р шуудангийн салбарын хажуу дэлгүүрт одоогийн Номингийн Баярсайхан эхнэртэйгээ хөгжим элэктрон бараа зардаг лангуу түрээслэдэг байсын. Эхнэр нь жирэмсэн лангуун дээрээ зогсоод, Баярсайхан урагшаа синга энтр рүү нисэж бараагаа татна. Баярсайхны дүү Энхбаяр бас хамтардаг. Бидний бизнес арай өөр өөр түвшнөөс эхэлж байсан юм. Хамгийн гол нь бидний зорилго өөр байсан. Би бол ажил дээр гартлаа түр зуур, оюутан байх хугацаандаа мөнгөөр дутахгүй гэж л ажиллаж байсан. Тэд бол өөр сүүлдээ компани холдинг байгуулсан.
Бас ар тал бас их нөлөөтэй. Баярсайханы аав соц үед худалдааны байгууллагад том алба хашдаг, хүүхдүүдийнхээ бизнес эхлэх гарааны мөнгийг өгч чадаж байсан, зах зээлд шилжсэн ч тухайн үедээ алба ажлаа хийж байсан хүний хувьд цаашид юу болох энэ тэр гээд мэдээлэл сайтай байсан байх лдаа. Ингээд их бага хувьчлал болоход тэд хөх ягаан тасалбараар 3-р хорооллын хүнсний 56-р дэлгүүр болох одоогийн Номин их дэлгүүрээс эхлээд Улсын их дэлгүүр гэх мэт барилгуудыг хувьчилж авч, мань шиг олон түмэн тэр нарийн ширийн юм мэдэхгүй лангуугаа түрээслэсэн хэвээрээ л үлдэж дээ. Яг миний нүдэн дээр тэд амжилтанд хүрсэн шүү, тэд үнэхээр алсын хараатай бизнес эрхэлдэг байсан, хүлээн зөвшөөрөхөөс өөр арга байхгүй.

Оюутан байхад манай сургуульд уртаашаа ердөө 2хон оюутан машаан унадаг байж билээ. 2-лаа манай ангийн хүүхэд, нэг нь Шарын голын уурхайг авдаг, нөгөө нь төв банкны дэд хийж байсан. Яанаа олоод уншчих вии дээ, нааг таньчих вии дээ гэсн. Нээрээ манай ангийнхан надаас бусад нь аймаар мундаг явдгийншд. Би л ингээд ядуу оюутан царайлаад яваад байдаг. Машаантай оюутан бол сургуулийн ОД шүү дээ. Ингээд би лангуу түц ажиллуулаад олсон мөнгөөрөө машаан авна гэж мөрөөддөг байлаа. Уг нь манайх соц үед хувийн машаантай байсан ч, зах зээлд ороод зараад идциин, гарааш марааштай нь. Ингээд мөрөөдлөө биелүүлэх гээд ээжтэйгээ хамт мөнгөө цуглуулсоон.

Ингээд сургуулиа төгсцөн ажил хийж байхдаа 1997 жолооны курсэд явлаа. Тэр үед жолооны курс 4 сар, шалгалтаа өгчээнэ гэж бараг 5 сар болдог байсан үе. Эмэгтэйчүүд нэг их жолоо бариад байдаггүй байсан үе. Манай курсэд 4хөн эмэгтэй сонсогч байв. нэг нь надтай чацуу охин. Би нөгөө охинтойгоо найз боллоо, өдөр бүр уулзаад, 5 сар болчихооор чинь найз болчдгийн байгааз дээ. Тэднийх гутлын 22-той байрны нэг өрөөнд аав ээж ах дүүтэйгээ 5лаа амьдардаг. Би болохоор ээжтэйгээ 2-хнаа 3-р хорооллынхоо 2 өрөө байранд амьдарч байлаа, дүү гадаад руу сургуульд сурахаар явсан үе. Ингээд бид жолооны курсээ төгсөв. Нөгөө найз охин бид 2 машаан унаад гудамжаар салхи татуулан явахын бөөн хүслэн мөрөөдөл. Шинэхэн жолооч нарын бөгсний хорхой ёстой арзалзаж байдаг үе. Тэр тусмаа эмэгтэй хүн машаан унаад явахаар гудамжинд хүн бүр л бахархан хардаг сайхан үе байж дээ. Тэр үед эксээл гэдэг нээх гоё мөнгөлөг машаан ороод ирцэн. Ааяя, эксээлтэй хүн бол тэгээд л од заа. Эксээл 3 сая төгрөг. Аан бас 96 онд хууль батлагдаад, 97 оноос орон сууц хувьчлагдаж хүмүүс орон сууцаа зардаг болсон үе. Манай хорооллын нэг өрөө байр 3 сая төгрөгнөөс яригддаг байсан алтан үе гэхгүй юу, хаха. Манай найз машаан авна гээд 3 сая төгрөг атгачихсан, би бас машаан авах гээд ээжийн болон өөрийн бүх мөнгөө нийлүүлээд дээрээс нь бас жоохон мөнгө зээлж нэмээд 3 сая төгрөгтэй болцон. Нэг бие охидууд гудамжаар машаан бариад салхи татуулан давхих чинь чухам зүгээр, аай даа хэлэх үг олдохгүй байна, би яг тэр үедээ эргэж очоод догдолцон бичжээншд, нэг мэдсэн. Хүүхдүүд минь, тэр бол 97 он. Бид 2 мөрөөдлөө биелүүлэхэд хэдэн цаг үлдэж байгаан. Тэгээд эцсийн эцэст машаан авах гээд хөөрцөн 2 гарын нэг нь 3 саяар эксээл, нөгөөх нь мөрөөдлөөсөө ухран 3 саяар хороололд нэг өрөө байр авцөөн, гэхдээ нөгөө найзыгаа мөрөөдлөөсөө ухар энтр гэж ятгасан гэж байгаа. Харин найз мөрөөдлөө биелүүлэхийн төлөө юугаа ч хайрладаггүй хүн тул мөрөөдөлдөө үнэнч үлдэн эксээлээ авсоон.

За та нарт хариуг нь үлдээе. Хэн нь машаан авч хэн нь байр авсан болоо. Энэ 2 охин 2-лаа синглэ байснаас гадна тэднийг хэн ч тоож үерхдэггүй, хүнтэй суух тухай яригдаагүй байсан шүү гэдэг бодлогын анхны өгөгдлийг бас сануулъяа.

Өмнөх бичлэгт Конеец филмаа гээд алдаатай бичцэн байналээ зөв болгочии
  Конец филзөөлнийтэмдэгма.

Wednesday, October 10, 2012

Надад ажилсаг байсан үе байдгийн шүү

Аниа нь ингээд өдөрт 2 бичлэг шахна гэдэг бол блог донтолт сэргэжээ гэж хэлж болох. Эсгүүл стрээс ор мөргүй алга болсны шинж ч байж магад гэж дүгнэжээн. За за аль эрт 20 жилийн өмнө би ямар аймаар ажилсаг бас бизнэсстүүдэнт байснаа өнөөдрийн энэ өндөрлөгөөс харахад итгэмгүй санагджээн.

Одоогоос 20 гаран жилийн өмнө, манийг эвлэлийн гишүүн болоод гишүүний татвар 20 мөнгөө ээж ааваасаа гуйж төлдөг байхад ардчилсан хувьсгал ялваа. Манай аав ээж 2 ардчилалыг дэмжээд, шууд л намын гишүүний батлахаа хураалгаад намаасаа гарч байлаа. Яагаав тэр үед ганц л намын тогтолцоо байсан шүү дээ гээд илүү юм бичээд байдгийн. Аав ээж ч тэтгэвэртээ гарлаа, амьдрал ч барааж эхэллээ.

Намайг 10 ангиа төгсөхөд орос руу биднийг явуулахаа больсон байсан үе. Тээд Монголын их сургуулиуд төлбөртэй болж эхэлж байв. Намайг оюутан болоод эхний жил төлбөр маань 13000 төгрөг, 2 дахь жил 27400 төгрөг, 3 дахь жил 54000, төгсөх жил 104000 төгрөг болж, жил бүр сургалтын төлбөр 2 дахин нэмэгддэг байв. Би яагаад ингэж ой ухаан сайтай хүн шиг мэдээд байгаамбээ гэгүүл, би өөрөө сургалтын төлбөрөө төлдөг байсных. Би чинь аймаар бизнес хийнээ, кк.

Би арван жилээ төгсөөгүй байхдаа айлуудын картын барааны норм болох бор гурилыг оочирлож авч цуглуулна. Айлууд бас их цамаан, цагаан гурилаа авчаад, бор гурилаа авдаггүй байсан юм. Манайх бор гурилаа өөрсдөө идээд, цагаан гурилаараа гурилан идэх юм хийж зарнаа. Манай орцноос баруун тийш 4 дэх орцны ОО-н өрөөг бид түрээслээд, угаалтуур жорлон суулгуулаад, айлуудаас ширэм нь ажиллахаа больсон 2 Лысьва плытка олж тавиад тэндээ үйлдвэрлэл явуулдаг байв. Одоо харин тийм 00-н өрөөнүүдэд айл амьдардаг байх шүү. Би гөөхий, янз бүрийн пульчик, тэргүүн, еэвэн хийдэг байсыншд, мундаг уу, кк. Элсэн чихрийн сироп буцалгаж байгаад, тэргүүн пульчик энтрийн дээгүүр нь хана буддаг багсаар нөгөө сироопоороо будна. Еэвэнгийн дотор шанзыг арвайн гурил үзэм шар тостой хуурч байгаад хийнэ. 7 давхар еэвэнгийн хэвтэй, тэрүүгээрээ давхар еэвэн хийж 1500 төгрөгөөр зарна. Ингээд янз бүрийн боов шоов хийх их амархаан. Тэгээд 1000 барааны дэлгүүрт нэг дангуу, 50-р дэлгүүрт нэг лангуун дээр нөгөө хийсэн боовнуудаа аваачиж өгнө. Би л зөөдөг байсан юм. 1000 нэрийн барааны дэлгүүр рүү алхаад, 50-р дэлгүүр рүү 3 эсвэл 5 ноомэрийн тролэйбуусаар боовоо чирээд явнаа. Ингэхэд манай дүү эрэгтэй юм байж яагаад зөөгөөд өгдөггүй байсан юм болоо гэж би одоо гайхаад байдгийн, огт хийлцдэггүй байсан мөртлөө. Бодвол ичдэг байсан байхаа. Би ч гэсэн бас боов зөөхөөс их ичдэг байсаан. Яджаахад боовоо хийдэг орцны 8 давхарт манай ангийн Б, 2 давхарт нь параллель ангийн Б, тэгээд дээдэх доодох ангийн баахан хөвгүүд амьдардаг. Мань чинь тэр өмхий орцыг гоё боовны үнэрээр дарж байгаам чинь. Тэгээд боовоо хийж хийж дэлгүүрт хүргэж өгөх гээд гарахаар тэр орцны үүдэнд нөгөө баахан банди нар арзайтлаа хийх юмгүй сууж байна. Би чинь онц сурлагатан тэгээд боов хийгээд зөөгөөд байна гэдэг маш ичгүүртэй санагдахыг хэлэх үү. Орцноосоо гарч чадахгүй хэсэг зогсож байгаад, чи ингээд дандаа боов зөөхгүй шдээ, яадгийн гараад явчаачээ гээд зүрх зориг ороод, боовнуудаа чирээд гарна, нөгөөдүүл чинь "боов чинь ямар гоё үнэртэймбээ, боовноосоо амсуулаач" гээд баахан намайг шоолноо, хаха. Тэр үе аймаар тэнэг санагддаг байжуулээ.
Хажуугаар нь бас бууз хийж гудамжинд зарнаа, кк. Тэр үед ямар ч хувийн хэвшил бий болоогүй, гуанз, хоолны газар, кафе энтр байдаггүй, гудманд "бууз аваарай" гээд хашгирахад л нүд ирмэхийн зуур дуусдаг байсан урамтай үе шуу даа. Манай том ах жоохон байж байгаад л шуудай дүүрэн хонины хөлдүү толгой авчирч өгнө. Манай дүү өвчөөд, ээж бид 2 шулаад бууз хийж зарнаа. Хонины толгойны буузны шөл нь нээх гоё бор өнгөтэй, аймаар гоё амттай. Тэр үедээ бид нар хийсэн буузнаасаа цадталаа идэж үзээгүй, зарахаа л боддог байжээ гэж. Одоо би монголд очоод хонины толгойгоор бууз хийж цадталаа иднэ гэээд бүр занацан байгаа, хаха. Аймаар идхийн донтон. Нэг удаа парадоксын өмнө буузаа зараад зогсож байсан чинь миний тэр үедээ дурлацан байсан нөгөө ангийн эх орны алтан 3 сурдаг хулигаан гар яг намайг чиглээд иржээн. Нээрээ шигтгэж хэлэхэд хаа газрын хулигаанууд майр царайлаг тээ. Би ч бушуухан 10-н ногоон хувингаа таглаад эргэлээ. Өнөөх чинь араас "бууз авъяа" гэж байна, би ч хурдаа нэмээд, хувингаа санжигнуулаад гүйлээ, ичсэндээ. Дотроо намайг арай ч таниагүй байхаа гээд л зугтлаа. Тэгтэл харин нэрээр маань "Хүүе, Гилээ би мөнгий нь өгиишдээ" гэж орилдгийн. Надад бол сургуулийн тэргүүний сурагч гудманд бууз зарж байгаа нь үнэхээр гутамшигтай байсан тул "газар цөмрөөд би газрын гаваар алга болоод өгөхийнсаан" гэж машид хүсч байсан ч яджаахад газар нь цөмөрч надад туслаагүйлд, хаха. 

Ингээд 2 куурсээ төгстөл боов буузхан хийж, 3-р куурсдээ ороод бизнесээ өргөжүүлээд, хаха, аймаар бизнес хийж байсан юм шиг, нэг лангуу түрээслээд, нэг ТҮЦ ажиллуулдаг боллоо. Бүр хагартлаа баяжлаа гэхгүй юу, хаха. Тэр лангуу түц ажиллуулах чинь аймаар амархан, зүгээр нэг газраас юм авчраад хэдэн төгрөг нэмээд зараад байдаг, биед амар, мөнгө ч илүү олдог, гудамжинд бууз зарснаас хамаагүй нэр хүндтэй, хаха. Нээрээ би боов шоов хийдэг байхдаа нэмүү өртөг үйлдвэрлэдэг байсан байхгүй юу даа.

Би оюутнууд дотроо баян, их мөнгөтэй байдаг байсан ч 90 ээд оны эхээр 4000 төгрөгөөр тоглогдсон Сараагийн тоглолтыг горойгоод үзээгүй л юм даа.

Үүнээс хойш түүнээс хойш аниа дахин хэзээ ч бизнес хийж байсангүй ээ. Одоо тэгээд залхуу ч болж, гар маань ч модон болж. Конээц фиилмаа.

Гэмшил

Мань чинь одоо баахан гэмшжээн. Гэмшихээ зогсооё гэж оролдсон ч гэмшээд байхын, хэрэг алга.

Стрээст орсон байхдаа би аймхай болсон байснаас гадна бас их уцаартай болсон байлаа гэж би дээр бас бичсэн байх л ёстой гээд дэлүүрээд явчуул. Одоо болохоор би юундаа тийм бяцхан бяцхан юман дээр үхчих гээд уурлаад байснаа бодохоор гайхах юм.

Жишээ 1: Сургуулийн дотор гадна усан сангийн гадна эмэгтэйчүүдийн ердөө 4 шүршүүр байх. Усны хичээлээ тараад тэр шүршүүрт оочирлоноо. Уг нь доод давхарт 20-30 шүршүүр бий л дээ. Гэхдээ нүцгэн биенийхээ гоо сайхныг магтуулан хамаг биенээсээ ус дуслуулаад доод давхар луу явах чинь төвөгтэй лд. Тээд усны дасгалаас гарч ирсэн хэдэн эмээтэйгээ оочирлоноо. Тэгсэн нэг өдөр нэг шүршүүрт орох гээд дотор байгаа хүнийг хүлээлээ. Уг нь химитэй усаа зайлаад гарах л зориулалттай юм шдээ. Угаасаа "шүршүүрийг 3 минут ашиглана уу" гэдэг сануулга ханаар дүүрэн. гэтэл Азиуд аймаар ашигч, толгой дараалан гэрийнхээ усыг хэмнээд тэнд бараг 20-30 минут ичихгүй хамаг биеэ цасан өвгөн болтол нь савандаад, хирээ үрээд зогсоод байдаг байхгүй юу. Миний өмнөх орсон байсан охин бас хирээ үрээд бөөрөнхийлээд салдаггүй. Би нөгөө стрээстэй хүн шилэн хаалгыг нь нэвт харж байгаа шд, хаалгыг нь тогшоод "Хурдан гараачээ хүүрээ, ард чинь олон хүн чамайг хүлээгээд байна" гээд хэлээд хаясан. Гэхдээ тэнд миний ард хүлээж байсан хүмүүс бол миний л талд байгаамлд, уг нь. Одоо болохоор би юундаа тэгж тэвчээргүй зан гаргасан юм болдоо гэх жишээний.

Жишээ 2: Өмнө нь дэлгүүрт оочирлож байхад цагаан авгай ирээд урдуур ороход нь би тоодоггүй, нэг ёсондоо би 2-р зэрэглэлийн хүн гэдгээ хүлээн зөвшөөрдөг байлаа. Гэтэл стрээстэй байхад нэг цагаан авгай урдуур дайрахаар нь Аррр гээд л хэдэн үг хэлээд урдуураа оруулахгүй гээд хэрэлдсэн. Гэтэл одоо би яаж байна, стрээс байхгүй болсон чинь буцаад 2-р зэрэглэлдээ орцон, тэр муу авгайг урдуураа оруулжил байхгүй, сүртэйеэн гэж өөрийгөө гайхан толинд харлаа.

Жишээ 3: Миний хуучин байранд манай сургуулийн лаб байдаг байв. Тэгээд оюутнууд туршилт хийж байгаад утаа униар гаргаад, аваарийн дохио хангинаад, биднийг байрнаасаа гар гэж цагаан хоолойгоор зарлана. Бид ч хамаг юмаа хаяад гарах ч хэзээ ч гал мал гардаггүй байхгүй юу. Заримдаа би өрөөнөөсөө гарахгүй, дотроосоо түгжээд суучихдгийн. Нэгэн стрээстэй өдөр аваарийн дохио дуугарлаа. Би корридорт гараад иртэл Жон бас өөдөөс гараад ирлээ. тэгээд надтай хамт явах санаатай байхаар нь би алхаагаа удаашруулаад Жоноос хоцорсон ч Жон бүүр удаан алхаад намайг хүлээгээд байдаг. Би 2 давхарт бууж ирэнгүүтээ гэнэт жорлон ороод Жоноос хоцорчихъё гэж санатал өөдөөс нэг эмэгтэй гарч ирээд хурдан байрнаас гарахыг санууллаа. Би "хурдан жорлон ороодхий" гэтэл харин өөдөөс нөгөө эмэгтэй НО гэснээ намайг шат руу түлхдэгийн. тэр эмэгтэйн зөв лдөө. Гэхдээ энд ингэж хүнд бүдүүлгээр гар хүрч байгааг би оогт хараагүй бас стрээстэй хүний дургүй дороо л асдгийн байгааз дээ. Би Жоны хажууд тэр эмэгтэй рүү "доонт таач мии" гээд нөгөө түгшүүрийн дохионоос чанга орилоо хаясан. Одоо бол би тэр үйлдлээсээ ичиж байна, намайг шат руу түлхээд унагачихсан байсан ч яахав дээ.

Жишээ 4: хамгийн их харамсаж байгаа нь, стрээстэй үедээ би хүүхдүүддээ маш муухай хандаж байсан. Ёстой л хүүхдүүдээсээ уучлалт гуймаар байна.

Гэхдээ би өөрийгөө болохгүй байнаа гэдгээ мэдээд эмчид хандаж, намайг стрээсдүүлээд байсан 2 хүнээс салсандаа би өнөөдөр их баярлаж байнаа. Ёоо үүнийг бичихэд бас тэр үеийн аймшигт өдрүүд санагддаг гэнэ шд. Өөртөө сургамж болгоод үүнийг бичлээ.

Би бас бодоод байгаамаа. Ийм сайхан тайван нөхцөлд гурав дөрвөн жил байж сурчаад иймхэн юманд стрээсд орсон байх. Тэрнээс монголдоо, монголын нөхцөл байдалд дасцан байдаг тул иймэрхүү жижиг сажиг юманд стрээстгүй л байсан байх тээ.

Tuesday, October 9, 2012

Багшийн эхнэр

жирэмсэн, дөнгөж сая бид 2 гал тогооны өрөөнд таарлаа. Манай багш надад аль эрт хэлсэн лд, эхнэрээ жирэмсэн гэж. Мань чинь шинэ байр луу нүүсэн дээ. Энэ байрны 6-7 давхарт манай сургуулийн багш оюутнуудын контоор байдгийн. Манай багшийн эхнэр бас манай сургуулийн багш хөөн.

Намайг анх 2009 Сиднэйд ирэхэд манай багшийнх ганц жижигхээн охинтой байв, 2008 онд төрсөн хүүхэд. Тэгээд намайг ирснээс хойш миний нүдэн дээр манай багшийнх дахин 2 хүнээр бүл нэмж байна шд. 2010 онд дахин охинтой болсон юм. Одоо удахгүй 2012 онд хүүхэдтэй болох гэж байна, нээх гоё юмаа. Багшийн эхнэртэй хэдэн минут чалчлаа. Энэ гэдсэн дэх хүүхдээ гаргачаад, 2014 онд 40 насандаа сүүлийн отгон хүүхдээ гаргана гэжээн. Ёоо би бүр өмнөөс нь баярлаад хэрэг алгаа. Нийтдээ 4 хүүхэдтэй болх план байгаа гэнээ. Гоё байгааз.

Saturday, October 6, 2012

Ховдог бэрийн ичгүүртэй түүх

Надаас өөр хүн бол ингээд тэнэг түүхээ олонд дэлгээд суухгүй л байх даа. Одоо яаая гэхэв гэсн.

Би жирэмсэн болохоороо аймаар иднэ, байнга өлсөнө, бүр шөнө босож байгаад иднэ гээд бод доо. Шал тэнэг байгааз. Би эхний 2 хүүхэд дээрээ бүр 100 кг болсон гээд өмнө бичлэгтээ дурьдсан байх ёстой. Идээд л байхаар чинь таргалаад л байна шуу даа. Давхар үедээ мангас ч дан үедээ ганц аяга хоолны ходоодтой шүү. Нааг аймаар мангас гээд бодуузай (муухай санаа нь зовов. сурв).

Одоо түүхээ яриидаа. Одоогоос арван дөрөв таван жилийн өмнө юмуу даа. Анх зуны амралтаараа хадмындаа очлоо, жирэмсэн гар. Тэр нутгийнхан холоос яваа айлчин гийчнээ "Цай уулгана" гэдэг нэртэй хоолоор дайлдаг байхгүй юу. Тэр нэг өдөр биднийг Омбоо гэдэг айлынх гэртээ Цай уу гэлээ. Хадам ээж нөхөр бид 3 очлоо. Омбоогийнх шинэ бэрд зориулаад хонь гаргажээ, гэдэс чаначихаж. Манай хадам ээж "хотын бэр гээд байхад гэдэс чанаж өгөөд яадаг Омбоогийнх вэ, аягүй бол энэг хотын хүүхэд гэдэс идэж чадкуу дээ" гээд л дотроо бодож суув гэнэ. Гэдэс боллоо, том төмпөн дүүрэн гэдэс гаргаад бидний урд тавьж, нөхөр энэ тэр юм огтлоод өөрөө хаа нэг амандаа хийчээд эхнэртээ голдуу өгөөд байх юм гэнэ. Манай нөхөр тас хөдөөнийх юм байж толгой гэдэс ааруул энтэр идээд байдаггүй шд. Жирэмсэн эхнэр ч өгсөн болгоныг нь гусаад байна гэнэ. Тэгтэл нөхөр төнпөнтэй гэдсээ цаашаа тавьжээ. Гэтэл жирэмсэн эхнэр нөхрийнхөө чихэнд юм шивэгнэж байна гэнэ, бодвол "дахиад огтлоод өгөө" гээд байгаам байлгүй. Нөхөр үгүй гээд байгаа болтой байх юм. Нэг харсан нөгөө цүдгэр эхнэр холдуулаад тавьсан төнпөнг урдаа тавьж байгаад идэж өгч байна гэнэ. Манай хадам "овоо доо миний муу охин хотынх ч гэсэн гэдэс иддэг юм байна" гэсэншүү юм бодоод, нааг үнэлцэн сууж байна гэнэ. Манай ээж бол гэдэс чанаад үлдэгдлээр нь пришки хийж өгдөг байсан юм. Гэтэл тэр нутгийнхан үлдсэн гэдсээ хөшиглөөд, шөлөнд нь хийгээд будаа хаячихдгийн байна. Ёстой тасархай амттай хоол болжээ. Зуны халуунд гэртээ гал түлээд гэдэс чанаад байгааг хэлэх үү аймаар халуун. Ингээд би нэг аяга хоол идчихлээ. Хадам "овоо доо охин маань хоол голохгүй амар амар" гэж сайшаан бодов. Би гараа өргөөд хоол нэмүүлье гэж байгаад 2 дахь аяга хоолоо гударчлаа. Хадам "яаанаа, энэ хүмүүс намайг Хадам ээж нь хоол өгдөггүй байх" гэж бодож байгаа байхдаа гэж санаа нь зовжээ.
Нөгөө жирэмсэн ховдог чинь бор салфетка (00-н цаас. орч)-наас тасдаж аваад хөлсөө арчингуутаа Ахиад нэг хийчэх гэжээн. Хадам "ишшш, миний муу хүү энэг ховдог хүүхнийг тэжээж хүчрэхгүй ээ" гэж бүр айсан байгаам, хаха. Энүүгээр зогсохгүй, биднийг явах гээд босоход Омбоогийнх өгөх юмаа олж ядаад байхаар нь ховдог бэр "энэ гаргасан хонины толгойгоо өгчих, гэртээ хариад нөхрөөрөө хуйхлуулаад, хадам ээжээрээ чануулаад би ганцаараа идчии" гээд ичихгүй хонины толгойг нь гялгар уутанд хийгээд аваад харьсан гэж байгаа, хаха.

Ингэж хотын бэр нь нэг суудал дээр 3 аяга хоол иджээ. Тэр цагаас хойш тэр нутгийнхан хонь гаргаж гэдэс чанах  болгондоо нөгөө муу ховдог бэрийн түүхийг байн байн ярин хөхрөлддөг болжээ, хаха.

Нээрээ одоо болтол манийг чинь тэнд магтаад байгаа муулаад байгаа нь мэдэгдэхгүй ингээд яриад салахгүймаа. Яаж болиулдаг юмбдээ, хэхэ.

Thursday, October 4, 2012

Хөрш афган 2

Өнөө афган хүүхнээ бичнээ. Нээх хов зөөж байгаа юм шиг, хэхэ. Гэхдээ бусад орны соёл зан заншил сонирхолтой санагдаад бичиж байна л даа. Өмнөх бичлэгийн коментуудад дурьдсанаар Лалын шашинтнууд маш гэр бүлсэг хүмүүс гэдэг нь үнэн юмаа. Манай хөршийн ах дүү 10 гэр бүл аав ээжтэйгээ байнга л уулзалдан, ирэлцэж очилцож байна. Нэгнийх нь асуудал нөгөө 9-н асуудал гэсэн үг. Жишээ нь: хөрш хүүхний нэг ахын эхнэр хүүхэд гаргадаггүй гэнээ. Энэ бол маш ноцтой асуудал юм байна, эдний хувьд. Одоо ах нь 42 настай, эхнэр нь 40 настай, гэрлээд 12 жил болжээ. Энэ хооронд эхнэр нь хүүхэд гаргаагүй тул ах дүү 10лаа дээр нь аав ээж нь оролцоод, сүүлийн 5 жил бөөн юм болж байгаа юм байх. Хэрэв тэд нутагтаа байсан бол асуудлыг аль эрт амархан шийдэх байсан гэнэ. Хүүхэд гаргадаггүй хүүхнээ шууд төрхөмд нь буцаачихдаг гэнэ. Эсвэл 2 дахь эхнэрээ авдаг гэнэ. Дээрх 2 тохиолдолд эхнэрийн нөлөө оогт байхгүй. Нөхөр эсвэл нөхрийн талынхан шийддэг гэнэ, асуудалгүй гэнээ. Угаасаа эд нар 4 хүртэл эхнэр авах эрхтэй байх шүү. Асуудлын гол нь эд нар Австралийн иргэн гэдэгт байгаа гэнээ. Ах нь 12 жилийн өмнө эхнэрээ афганаас олж ирсэн байтал, афганд төрхөмд нь буцаах нь мэдээж хэцүү, Австралийн иргэн эхнэр өөрөө л афган яваад алга болдоггүй юм бол. Тэгэхээр дараагийн сонголт болох 2 дахь эхнэрээ авмаар байдаг бодвол Австралийн хуулиар 2 эхнэр авахыг хориглодог л байлгүй дээ. Афганд бол ах эхнэрийнхээ үгийг саналыг огт авч хэлэлцэхгүй. Гэтэл энд 2 дахь эхнэрээ авмаар байдаг ахын эхнэр салахгүй гээд байгаа гэнэ. Эхнэр нь салахгүй гээд байгаа болохоор дараагийн эхнэр гэх асуудал байхгүй юмуу хаашаа юм бэ, миний ойлгосноор. Ингээд нөгөө муу хүүхэд гаргадаггүй хүүхнийг “санаачлагаараа сал энтэр” гээд 10 талаас нь боорлоод байгаа юмаа даа янз нь. Бусад хүргэн бэрүүдийн адилаар, тэр хүүхний бүх л хамаатан садан афгандаа байх, Ганцаардаад хэцүү л байдаг байх даа. Хөөрхий амьтан хүүхний хувьд нөхрөөсөө салаад бүх амьдрал нь утгагүй болох мэт, өрөвдөлтэй. Гэтэл нөгөө талаас нөхөр нь үр удмаа үлдээмээр байдаг. Ахынх нь энэ асуудал 10 гэр бүлд тулгараад байгаа том асуудал гэнээ. Уг нь австралид үр суулгуулаад хүмүүс хүүхэдтэй болоод байдаг. Бас зарим эхнэр нь хүүхэд олдоггүй бас тээж чадахгүй хүмүүс Тайланд руу явж нэг эмэгтэйгээс өндгөн эс худалдаж аваад, 2 дахь эмэгтэйгээрээ тээлгээд хүүхдийн 3 дахь ээж хүүхдээ тэврээд хилээр ороод ирдэг юм байна лээ. Иймэрхүү натурал бус аргуудыг энэ лалын шашинтнууд зөвшөөрдөггүй юм болов уу, би ч асуугаагүй.

Monday, October 1, 2012

Хөрш афган

Манай хажуу байранд афган айл байх. Нөхөр нь ажил хийгээд эхнэр нь гэртээ хүүхдүүдээ харна. Том хүү нь сургууль явна, бага хүүгээ гэртээ харна.

Манай бага хүү сургуулиа тараад хэсэг сургуулийн хашаан доторх тоглоомын талбайд тоглоно. Тэр афган хүүхэн том хүүгээ сургуулиас нь авангаа бага хүүгээ тэнд тоглуулна. Тэгээд бид хүүхдүүдээ тоглох хооронд хэдэн үг солиноо.

Тэрээр их сайхан ааштай, яриа хүүхэн байдаг юм. Тэднийх 1992 онд австралид ирж суурьшсан байгаа юм. Хамгийн анх тэр хүүхний аавынх нь ах дипломат алба хашдаг байсан тулдаа Австралид ирж суралцаад, тэр чигтээ эндээ иргэн болж үлджээ. Тэр ах нь өөрийн эхнэр хүүхдээс гадна, дүүгийнхээ гэр бүлийг бас татаж авчирч. Ингээд манай хөрш насанд хүрээгүй байхдаа австралид ирж иргэн нь болжил дээ. Тэр үед Австралийн иргэн болох их амархан байсан байгаан. Одоо хууль нь жил ирэх тусам чангараад л байх шиг. Намайг ирсний дараа хүртэл хуулиа өөрчлөөд авсан шүү. Хөршийн аав ээж 10 хүүхэдтэйгээ 1992 онд эндхийн иргэн болжээ.

За би гол хэлэх юмаа бичье. Хөрш маань лалын шашинтай. Эдний ах эгч дүү 10 хүүхэд нь австралийн иргэн болсноосоо хойш бүгдээрээ эхнэр нөхрөө Афганистан явж олж ирсэн байгаа юм. Надад энэ их гайхалтай санагдлаа лд. Жишээ нь, хөрш хүүхэн насанд хүрээд, боловсрол олж аваад, одоо гэрлэх боллоо гэх үедээ, Австралид хэд хэдэн гэрлэх санал авсан мөртлөө татгалзан, заавал Афганистан явж нөхөртэй болжээ. Ердөө 6-н 7 хоногийн визтэй афган нисээд тэндээсээ нөхөр олоод ирнэ. Та нарын санаанд багтаж байна уу? Тэр хугацаанд манай хөрш өвөөгийндөө буусан байгаа юм. Өвөө нь энэ хүнтэй суу гэж нөхрийг нь зааж өгч л дээ. Нөхөр болох хүн нь дараах 2 шалгуурыг хангах ёстой гэнэ. 1-рт, шашин ижил байх ёстой. 2-рт, сайн хүн байх ёстой гэнээ. Тэрнээс баян ядуу хамаа байхгүй гэнэ шүү. Тэгээд л өвөөгийн зааж өгсөн нөхрөө аваад хүрээд ирсэн. Нөхөр нь аймаар ядуу айлын хүүхэд. Ер нь хэргээр ядуу айлын хүүхэдтэй суудаг гэнэ. Эдний ах дүү нар бүгд афганистанаас ядуу айлын хүүхдүүд авч австралид авчирч тэжээх ёстой гэнээ. Тэр эхнэр нөхрүүдийн афганистанд үлдсэн аав ээжийг бас хамт тэжээдэг гэнэ. Тэгээд эд нар бүгд л бололцоогоороо нутгаасаа хүн авчирч эндхийн иргэн болгодог гэнэ. Энэ хөршийн маань нөхрийн аав ээж дүү нар нь аюултай дайнтай газар амьдарч байсныг мөнгө төгрөгөөр тусалж байж Пакистан рүү нүүлгэсэн гэнээ. Одоо нөхөр нь ажил хийж олсон мөнгөө бүгдийг шахуу ар гэр лүүгээ явуулдаг гэнэ. Нөхрийнхөө аав ээж дүү нарыг австралид авчрах гэхээр 2 удаа татгалзсан хариу авсан гэнэ. Дээр нь энэ хөрш хүүхний ээжийн дүү нь нөхөргүй 13 хүүхэдтэй афганд байдаг гэнэ. Ээжийнхээ дүүд энэ ах дүү 10-лаа сар бүл ээлжлээд 200 доллар явуулдаг гэнэ, бүр хуваарь гаргацан. Эднийх манайх шиг л навсархай байр хөлсөлдөг. Уг нь австралийн иргэн байна даа өөрсдөө мооргэждээд сайхан хаузтай болчих боломж зөндөө. Гэвч тийм биш. Эхнэр нь гэртээ 2 хүүхэд хараад суухаар австралийн засгийн газар хүүхдийн мөнгө гэж 7 хоног бүр овоо хэдэн доллар өгдөг гэнэ. Дээр нь байргүй, байр түрээсэлдэг иргэддээ түрээсэндээ нэмэрлэ гээд бас мөнгө өгнө. тэрийг нь авах гэдэг юм уу эсвэл бүүр гэгээрцэн материаллаг юмс тоохоо больцымуу хэн мэдлээ. Иймд эхнэрүүд ер нь ажил хийх хэрэг байдаггүй ч байж магад. Хөршийн ах эгч 10-лаа ядуу афган олж ирдэг байж гээд болоогүй, одоо нөгөө ах эгч нарынх нь энд төрж өссөн хүүхдүүд эхнээсээ насанд хүрээд хүнтэй суух болсон чинь яаж байна? Нөгөө замнал үргэлжлээд, тэд бас л 6-н 7 хоногийн виз аваад нутаг руугаа эхнэр нөхөр авах гээд явж байна. Энд төрж өссөн хүүхдүүд нутагтаа байгаа хүүхдүүдээс шаал ондоо орчинд өсөж хүмүүжиж байгаа болохоор надад 2 хүүхэд нь хоорондоо таарахгүй хэцүү юм шиг. Гэхдээ шашин гэж зүйл хүчтэй юмаа.

Үүнийг юу гэж ойлгох вэ? Нэг бол тэд маш их эх оронч хүмүүс юмуу даа. Нутгийнхаа нэг ч гэсэн хүнийг бишээ нутгийнхаа нэг хэсэг хүмүүсийг сайхан амьдруулах гэсэн чин хүсэл үнэхээр эдэнд байна. Эсвэл шашны маш хатуу номлол. Өөрөөр хэлбэл, чи хэн нэгэнд тусалбал бла бла .......   ч юмуу. Би сайн мэдэхгүй л байна.