Надад ажилсаг байсан үе байдгийн шүү

Аниа нь ингээд өдөрт 2 бичлэг шахна гэдэг бол блог донтолт сэргэжээ гэж хэлж болох. Эсгүүл стрээс ор мөргүй алга болсны шинж ч байж магад гэж дүгнэжээн. За за аль эрт 20 жилийн өмнө би ямар аймаар ажилсаг бас бизнэсстүүдэнт байснаа өнөөдрийн энэ өндөрлөгөөс харахад итгэмгүй санагджээн.

Одоогоос 20 гаран жилийн өмнө, манийг эвлэлийн гишүүн болоод гишүүний татвар 20 мөнгөө ээж ааваасаа гуйж төлдөг байхад ардчилсан хувьсгал ялваа. Манай аав ээж 2 ардчилалыг дэмжээд, шууд л намын гишүүний батлахаа хураалгаад намаасаа гарч байлаа. Яагаав тэр үед ганц л намын тогтолцоо байсан шүү дээ гээд илүү юм бичээд байдгийн. Аав ээж ч тэтгэвэртээ гарлаа, амьдрал ч барааж эхэллээ.

Намайг 10 ангиа төгсөхөд орос руу биднийг явуулахаа больсон байсан үе. Тээд Монголын их сургуулиуд төлбөртэй болж эхэлж байв. Намайг оюутан болоод эхний жил төлбөр маань 13000 төгрөг, 2 дахь жил 27400 төгрөг, 3 дахь жил 54000, төгсөх жил 104000 төгрөг болж, жил бүр сургалтын төлбөр 2 дахин нэмэгддэг байв. Би яагаад ингэж ой ухаан сайтай хүн шиг мэдээд байгаамбээ гэгүүл, би өөрөө сургалтын төлбөрөө төлдөг байсных. Би чинь аймаар бизнес хийнээ, кк.

Би арван жилээ төгсөөгүй байхдаа айлуудын картын барааны норм болох бор гурилыг оочирлож авч цуглуулна. Айлууд бас их цамаан, цагаан гурилаа авчаад, бор гурилаа авдаггүй байсан юм. Манайх бор гурилаа өөрсдөө идээд, цагаан гурилаараа гурилан идэх юм хийж зарнаа. Манай орцноос баруун тийш 4 дэх орцны ОО-н өрөөг бид түрээслээд, угаалтуур жорлон суулгуулаад, айлуудаас ширэм нь ажиллахаа больсон 2 Лысьва плытка олж тавиад тэндээ үйлдвэрлэл явуулдаг байв. Одоо харин тийм 00-н өрөөнүүдэд айл амьдардаг байх шүү. Би гөөхий, янз бүрийн пульчик, тэргүүн, еэвэн хийдэг байсыншд, мундаг уу, кк. Элсэн чихрийн сироп буцалгаж байгаад, тэргүүн пульчик энтрийн дээгүүр нь хана буддаг багсаар нөгөө сироопоороо будна. Еэвэнгийн дотор шанзыг арвайн гурил үзэм шар тостой хуурч байгаад хийнэ. 7 давхар еэвэнгийн хэвтэй, тэрүүгээрээ давхар еэвэн хийж 1500 төгрөгөөр зарна. Ингээд янз бүрийн боов шоов хийх их амархаан. Тэгээд 1000 барааны дэлгүүрт нэг дангуу, 50-р дэлгүүрт нэг лангуун дээр нөгөө хийсэн боовнуудаа аваачиж өгнө. Би л зөөдөг байсан юм. 1000 нэрийн барааны дэлгүүр рүү алхаад, 50-р дэлгүүр рүү 3 эсвэл 5 ноомэрийн тролэйбуусаар боовоо чирээд явнаа. Ингэхэд манай дүү эрэгтэй юм байж яагаад зөөгөөд өгдөггүй байсан юм болоо гэж би одоо гайхаад байдгийн, огт хийлцдэггүй байсан мөртлөө. Бодвол ичдэг байсан байхаа. Би ч гэсэн бас боов зөөхөөс их ичдэг байсаан. Яджаахад боовоо хийдэг орцны 8 давхарт манай ангийн Б, 2 давхарт нь параллель ангийн Б, тэгээд дээдэх доодох ангийн баахан хөвгүүд амьдардаг. Мань чинь тэр өмхий орцыг гоё боовны үнэрээр дарж байгаам чинь. Тэгээд боовоо хийж хийж дэлгүүрт хүргэж өгөх гээд гарахаар тэр орцны үүдэнд нөгөө баахан банди нар арзайтлаа хийх юмгүй сууж байна. Би чинь онц сурлагатан тэгээд боов хийгээд зөөгөөд байна гэдэг маш ичгүүртэй санагдахыг хэлэх үү. Орцноосоо гарч чадахгүй хэсэг зогсож байгаад, чи ингээд дандаа боов зөөхгүй шдээ, яадгийн гараад явчаачээ гээд зүрх зориг ороод, боовнуудаа чирээд гарна, нөгөөдүүл чинь "боов чинь ямар гоё үнэртэймбээ, боовноосоо амсуулаач" гээд баахан намайг шоолноо, хаха. Тэр үе аймаар тэнэг санагддаг байжуулээ.
Хажуугаар нь бас бууз хийж гудамжинд зарнаа, кк. Тэр үед ямар ч хувийн хэвшил бий болоогүй, гуанз, хоолны газар, кафе энтр байдаггүй, гудманд "бууз аваарай" гээд хашгирахад л нүд ирмэхийн зуур дуусдаг байсан урамтай үе шуу даа. Манай том ах жоохон байж байгаад л шуудай дүүрэн хонины хөлдүү толгой авчирч өгнө. Манай дүү өвчөөд, ээж бид 2 шулаад бууз хийж зарнаа. Хонины толгойны буузны шөл нь нээх гоё бор өнгөтэй, аймаар гоё амттай. Тэр үедээ бид нар хийсэн буузнаасаа цадталаа идэж үзээгүй, зарахаа л боддог байжээ гэж. Одоо би монголд очоод хонины толгойгоор бууз хийж цадталаа иднэ гэээд бүр занацан байгаа, хаха. Аймаар идхийн донтон. Нэг удаа парадоксын өмнө буузаа зараад зогсож байсан чинь миний тэр үедээ дурлацан байсан нөгөө ангийн эх орны алтан 3 сурдаг хулигаан гар яг намайг чиглээд иржээн. Нээрээ шигтгэж хэлэхэд хаа газрын хулигаанууд майр царайлаг тээ. Би ч бушуухан 10-н ногоон хувингаа таглаад эргэлээ. Өнөөх чинь араас "бууз авъяа" гэж байна, би ч хурдаа нэмээд, хувингаа санжигнуулаад гүйлээ, ичсэндээ. Дотроо намайг арай ч таниагүй байхаа гээд л зугтлаа. Тэгтэл харин нэрээр маань "Хүүе, Гилээ би мөнгий нь өгиишдээ" гэж орилдгийн. Надад бол сургуулийн тэргүүний сурагч гудманд бууз зарж байгаа нь үнэхээр гутамшигтай байсан тул "газар цөмрөөд би газрын гаваар алга болоод өгөхийнсаан" гэж машид хүсч байсан ч яджаахад газар нь цөмөрч надад туслаагүйлд, хаха. 

Ингээд 2 куурсээ төгстөл боов буузхан хийж, 3-р куурсдээ ороод бизнесээ өргөжүүлээд, хаха, аймаар бизнес хийж байсан юм шиг, нэг лангуу түрээслээд, нэг ТҮЦ ажиллуулдаг боллоо. Бүр хагартлаа баяжлаа гэхгүй юу, хаха. Тэр лангуу түц ажиллуулах чинь аймаар амархан, зүгээр нэг газраас юм авчраад хэдэн төгрөг нэмээд зараад байдаг, биед амар, мөнгө ч илүү олдог, гудамжинд бууз зарснаас хамаагүй нэр хүндтэй, хаха. Нээрээ би боов шоов хийдэг байхдаа нэмүү өртөг үйлдвэрлэдэг байсан байхгүй юу даа.

Би оюутнууд дотроо баян, их мөнгөтэй байдаг байсан ч 90 ээд оны эхээр 4000 төгрөгөөр тоглогдсон Сараагийн тоглолтыг горойгоод үзээгүй л юм даа.

Үүнээс хойш түүнээс хойш аниа дахин хэзээ ч бизнес хийж байсангүй ээ. Одоо тэгээд залхуу ч болж, гар маань ч модон болж. Конээц фиилмаа.