Saturday, May 14, 2016

Автуусанд болсон явдал


Энэ явдал болбаасуу аль эрт цагт 20-р зуунд болсон болой. Аниа нь будаг нь ханхалсан шинэхэн багш байлаа гэж. Манай сургуулийн орой ангид нэг хөгшин лам оюутан сурдаг байлаа. Хөөрхий хөгшин гэж ч дээ, маниас ах л байсан байхгүй юу. Он хичээлдээ маш их идэвхитэй, бөөн идэвхи хичээлээ ч тасална гэж байхгүй. Маний залууд багш нар хөөрхий хэдэн цаасны цалинтай ч байсын, биднуус оюутны үнэмлэх аваад автуусанд үнэгүй явдаг байлаа шд. Амьдрал хэцүү байсны шинж юмуу даа. Тэр үед автуус 50 төгрөг ч байлуу, 100 төгрөг ч байлдуу, аниа нь санадаггүй ээ хө. Тэр үед автуусны арын хаалгаар орж, урдуур нь буудаг байлаа шд. Ёооё ийм түүх яриад байна гэдэг чинь би үлэг гүрвэлийн үеийн хүн байна шд.

Нэг өдөр аниа нь автуусанд үсрээд ортол урд бөөн хэрүүл болж байнаа. Би ч жоохон жоохноор урагшлаад дунд хаалган дээр ирээд нөгөө оюутан гэдэг үнэмлэхээ үзүүлэх гээд бэлдээд зогсож байлаа. Анзаартал кондуктор манай нөгөө лам хувцастай хөгшин оюутныг загнаж байнаа: Чиний оюутан гэж юу байсын, харваас хөгшин, бас лам энтэр гээд бууж өгч байна. Ядаж байхад нөгөөх маань лам хувцастайгаа явж байдгийн, хэхэ. Гэтэл манай оюутан над руу харснаа, нүдэнд нь бөөн баяр гэрэлтээд: надад итгэхгүй бол манай багшаас асуу, манай багш тэр байна гээд шууд над руу заадгийн. Гэтэл кондуктор над руу эргээд: энэ хөгшин оюутан мөн юмуу гэлээ. Би худлаа гэж хэлээд оюутны үнэмлэхээ үзүүлээд үнэгүй зорчих эсвэл манай оюутан мөн гэж батлаад би автууснаас хөөгдөх гээд байдаг. Учир нь би ямар ч мөнгөгүй явж байдаг, хаха. Ийм хоёр хэцүү сонголтын өмнө тулж ирээд, аяяааяя. Гээд яахуу дээ, үнэнгии нь хэллээ. Тиймээ манай оюутан байгаа юм, би багш нь байна, үнээн үнэн л гэлээ. Кондуктор манай оюутныг зуултнаасаа тавиад над руу ирлээ. Даанч нөгөө ардын багш мөнгөө төлөхгүй туулайчлахыг завдсан гэсэн шалтгаанаар өөрөө автууснаас хөөгдөн бууснаас ардын багш хичээлдэээ алхан очиж, хичээлээсээ хоцорсноор энэ асуудал өндөрлөсөн түүх бий, хаха.    

Monday, May 2, 2016

2-4 сард юу болоод өнгөрвөө

Зээ, бичлэг хийхгүй удахаар бүр юу бичихээ ч мэдэхээ больдгийн байна. Ойрхон бичихээр бичих юмаа бичиж амжихгүй овооруулаад, гоё поостын санаанууд төрөөд л гэжүү.

Манайхан бүгд хочтой. Ташуур Б, Сэлэм Р, Балиус Б, Заазуур Б, Шөрүүп Б, Шөвөг гэх мэт. Шөрүүп, Шөвөг нь охидууд, бусдууд нь эрчүүл. Хоч бол аймаар байгааз дээ. Гэхдээ хүнүүс маниусын хочийг яг голыг нь олоод нэрлэсэн гэдгиимдаа. Манай Сэлэм залуудаа толгой дээрээ сэлмээ эргүүлээд, оюутнуудын толгой бөндгөс байдаг байсан ч одоо тэр сэлэм нь хуйндаа зэвэрцэн байгаа гэнэ лээ зайлуул. Биднүүс Сэлэмийн 50 насны ойгоор Онд жинхэнэ Сэлэм бэлэглэнэ гэцэн байгаа.