Улс төржихгүй ээ, зүгээр л

Монголын анхны гадаад харилцааны сайд Чин ван Ханддорж олноо өргөгдсөний 1911 оны хувьсгалын дараахан Америкийн элчийг нийслэл Хүрээнд хүлээн авч уулзжээ. Цаадах нь Бээжин явах зам зуураа Монголоор дайраад гарч л дээ. Дөнгөж тусгаар тогтноод удаагүй дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдөөгүй байсан Монгол Улсын Гадаад харилцааны сайдтай уулзахдаа баахан дээрэнгүй хандсан гэдэг. Тэр эрхэм Чин вантай уулзмагцаа “Танай улс яаж тусгаар улс болж чадах вэ. Хил хамгаалалт гэж алга. Хүн амын тоо чинь хариугүй цөөхөн байна. Та нарт хийж чаддаг юм алга. Энэ янзаараа бол танайх хэдхэн жилийн дараа устаж үгүй болно. Харин Хятадын нэг муж болоод явбал хөгжиж дэвшинэ ” хэмээн сургамжилжээ. Хариуд нь Ханд ван “Америк улс ингэхэд ямар хэлээр ярьдаг билээ ” гэж. Мөнөөх эр “Англи” гэхэд нь “Англи хэл чинь Англи улсын хэл биш үү. Америк улс өөрийн гэсэн хэлгүй байх нь ээ. Ингэхэд Америк үндэстэн гэж энэ дэлхийд байна уу? Бас Чингис хааны байлдан дагуулалтын түүхтэй он чацуу Америкийн түүх гэж байна уу. Индиан омгийн түүхийг л би мэдэх юм” гэжээ. Ингэж асуусныхаа дараа хариулт өгөхийн завдалгүй “Өөрийн гэсэн хэлгүй, түүхгүй, үндэстэнгүй Америк улс тусгаар тогтноод хөгжиж дэвшээд явж байхад өөрийн гэсэн хэлтэй, түүхтэй, үндэс угсаатай Монгол Улс яагаад тусгаар тогтнож хөгжиж болдоггүй билээ. ” хэмээн хариулсан юм гэдэг. Эл түүхийг сонссон монгол хүн бүрийн самсаа шархирдаг гэж би боддог.
Сэтгүүлч Мөнхбаясгалан энд бичжээ. Нээрээ л самсаа шархирлаа. Энэ түүхийг урьд нь олж уншаагүй л тууж явжээ.

За улс төр энд ярихгүй ээ, зүгээр л би багадаа, багадаа ч юу байхав, 20гаран  насандаа "Америкчууд, Австраличууд англи хэлээр ярьдгийг мэдээд майр гайхаж байлаа шд. Америкчүүд Америк хэлээр, Австраличууд Автсрали хэлээр ярьдаг гэж боддог байсын".

За за жоохон улс төржөөдхии. Би чинь Социалист нийгэмд бага насаа өнгөрөөсөн хүн шүү дээ.
Нэг удаа зурагтаар Францад билүү, Италид нэг хүн "бэнзээн үнэд орчлоо, машаан унах арга алгоо" гээд машаанаа шатааж байгаа дүрс гарлаа. Бодвол засгийн газартаа эсэргүүцлээ өөрийн эд хөрөнгөө устгаж илэрхийлж байсиим болов уу даа. Тухайн үед монголд амины машаантай хүн гэж бараг байдаггүй байсан юм чинь надад хайран санагдлаа. Мэдээ цаашаа  үргэлжилж байна: "капиталист нийгэм гэж ийм аймшигтай, хүн амьдрах аргагүй юм байдаг" тухай л ухуулж байсан. Үүн шиг одоо монголд бэнзээний хомсдол болоод байвал машаанаа яаж унах вэ дээ, зарим хүн машаанаа шатаачмаар санагдаж байгаа болов уу?

Өчигдрийн бичлэг уншсан нэг хөөрхөн охин над руу "ирээд аарц ав" гэж мээсэж савсан байна. Хөөрөөд сууж байна.

Өчигдөр орой нөхөртөө төгсөлтийн хуурамч баяр болдог тухай, би ч гэсэн тэр хуурамч баярт нь орох юм шиг байна гэж ярьлаа. Тэгснээ төгсөнгүүтээ би нүдээ лаазэрдуулмаар байна гээд нөхрөөсөө зөвшөөрөл хүслээ. дараах кинуны баатраар жишээ аваад тайлбарлалаа. Princess diaries гэдэг коно, үзээ л байлгүй та нар.

  Нүдээ лаазэрдуулахаас өмнө

Лаазэрдуулсны дараа

Амьдрал ийм л байна шд. Би нүдний шилнээсээ салбал ийм хөөрхөн болно гэдэгтээ итгээд байгаамаа. Тэгээд нөхөр бид 2-н хооронд ийм яриа боллоо.

Гилийн хатан: Зөгийн балаа, хайр нь нүдээ лаазэрдуулмаар байна

Зөгийн балхан: Яах гэжаагаан?

Гилийн хатан: Хөөрхөн болмоор байна

Зөгийн балхан: Хнмм

Гилийн хатан: Би өөртөө итгэлтэй болмоор байна. Монголд өвөл шил цантаад нээх хэцүү шд, бүжиг, паартинд нүдний шилтэй орохоор мангар санагдаад байдгийн. Өө бас сагс волейбол тоглоход шил үнэхээр саад болоод байдгийн.

Зөгийн балхан: аан бас тийм тал бий шүү.

Гилийн хатан: Чи энэ конуг үзлүү? гээд энэ дээрх зурагнуудыг үзүүлвээ.

Зөгийн балхан: нээрээ л их өөрчлөлт ордгийн байна. Ингэхэд нүдээ лаазэрдуулсны дараа тэгээд баахан сайхан залуучууд араас нь гүйх үү?

Гилийн хатан: тэгэлгүй яадгиймбээ. Тасархай хөөрхөн болчхоор чинь

Зөгийн балхан: аан тийм бий вий.

гээд дуугай болчлоо. Энэ зөвшөөрөхгүйн шинж болой.

Би тэр сүүлийн асуултанд асар буруу хариулснаа хожимдож ухаарлаа.

Одоо тээд яахуу дээ, сургуулиа төгстөл зай байна, аливаа юм 2 талтай олон талтай, арай өөр талаас нь тайлбарлаж байгаад зөвшөөрүүлчнээ. Тэр болтол НӨХӨР хүнд таалагдах гоё тайлбар олдох л байлгүй, ер нь эр хүнийг панаалдах нээх амархан санагдаад байдаг болчжээ, сүүлийн үед, хаха.